Een zorgverlener weigeren. Mag dat?
De LOC Vraagbaak ontving een vraag over zorg weigeren. Mag een zorgvrager een mannelijke zorgverlener weigeren en mag de zorgaanbieder dan verwijzen naar een andere aanbieder? In de thuiszorg komt het zorg weigeren vaker voor. In dit bericht staat wat de algemene regels en mogelijkheden zijn.
Casus
Is het toegestaan om, als je hulp nodig heb bij het wassen, te weigeren als er een mannelijke zorgverlener voor de deur staat?
Mijn echtgenote heeft hulp nodig bij het wassen. Er stond een mannelijke zorgverlener voor de deur om haar komen te wassen. Mijn echtgenote wilde dat niet. De dag erna kregen we een telefoontje van de zorgaanbieder dat we hadden geweigerd en dat we daardoor geen verzorging meer kregen zo lang er een mannelijke zorgverlener werkte op de route. De zorgaanbieder zei zelfs dat we maar naar een andere instelling moesten gaan. Dat hebben we ook gegaan, maar ik vraag mij af of dit mag?
Uitgangspunt
Uitgangspunt is dat iedere cliënt in de zorg een voorkeursaanbieder kan zoeken. Van zorgaanbieders wordt gevraagd dat ze rekening houden met de voorkeuren van de cliënt. En er worden afspraken gemaakt over welke zorg een aanbieder mag bieden. Zorgverzekeraars maken afspraken met zorgaanbieders voor Zvw-Zorg (Zorg via de Zorgverzekeringswet) en zorgkantoren maken afspraken met zorgaanbieders voor Wlz-Zorg (Zorg via de Wet langdurige zorg).
Aansluiten op wens cliënt
Het is aan de zorgorganisatie om de zorg zo te bieden, opdat deze zo veel als mogelijk aansluit op de wensen van de cliënt. Als het niet mogelijk is voor de zorginstelling om daaraan te voldoen, dan is het zaak om hierover te communiceren naar de cliënt en een onderbouwing te geven waarom de zorg niet geleverd kan worden. Bij onvrede over de wijze waarop de zorgaanbieder communiceert, kan de cliënt contact opnemen met de klachtenfunctionaris. Daarmee geeft de cliënt een signaal af.
Omgaan met zorgweigering
In het artikel Dilemma: Hoe ga je om met zorgweigering? staat dat mannelijke zorgverleners regelmatig te maken krijgen met cliënten die geen zorg willen ontvangen omdat je een man bent. Joke de Witte en Hans van Dartel van de V&VN Commissie Ethiek geven in het artikel uitleg over wat wel en niet mag.
“Zorgvragers kunnen weigeren om een zorgrelatie aan te gaan met een bepaalde zorgverlener. Ook dat staat in de Beroepscode. Voor een goede zorgverlening is een zorgrelatie gebaseerd op wederzijds vertrouwen van essentieel belang. Als dat vertrouwen ontbreekt bij de zorgvrager, moet hij de mogelijkheid hebben naar een andere zorgverlener te gaan.
Daarnaast is er enige ruimte voor zorgvragers om aan te geven dat zij een voorkeur hebben voor een zorgverlener van een bepaalde sekse. De weigering van een mannelijke zorgverlener kan bijvoorbeeld gebaseerd zijn op de geloofsovertuiging van de zorgvrager. Maar kan ook het gevolg zijn van een traumatische ervaring, zoals seksueel geweld.
Omstandigheden
Of aan de wens van de zorgvrager voldaan kan worden is afhankelijk van de omstandigheden. Bij een tekort aan personeel of in spoedeisende situaties zal dit niet altijd mogelijk zijn. Er is geen ruimte voor zorgvragers om onderscheid te maken tussen zorgverleners op basis van andere kenmerken, zoals huidskleur, seksuele geaardheid, etniciteit of levensovertuiging.”
Zie voor meer informatie het artikel Dilemma: Hoe ga je om met zorgweigering? Van: www.zorgethiek.nu en eerder verschenen in het vaktijdschrift van de beroepsvereniging Verzorgenden Verpleegkundigen (V&VN).
Download artikel als PDFLees meer artikelen over:
Beste Stefan,
Ik ben volledig met je eens!
“Die keuze is er niet en van ‘recht hebben op die keuze’ is wat mij betreft geen sprake meer. En dat je ervoor betaald maakt dan dat je er recht op hebt? Je betaald voor zorg. Je betaald niet voor allerlei rechten van keuzes”.
Ik merk dat de wereld in de zorg totaal verziekt is. Cliënten moeten zo bediend worden hoe hun koninkrijk wereld eruit zou moeten zien De zorg is zo verziekt door de personeelstekorten en door de dominante posities van de vrouwen op de werkvloer. Zelf ervaar ik constant dat er discriminatie is op de werkvloer. En deze sector wordt geheel beheerst door vrouwelijke medewerkers die bewust dan wel onbewust collega’s van de andere sekse haast stelselmatig uitsluiten. En door de beeldvorming van de cliënten willen ze meestal door vrouwelijke zorgverleners verzorgd en verpleegd worden. “De houding van een cliënt om door een mannelijke zorverlener verzorgd en/of verpleegd te worden is alleen maar raar en vies en hoort niet in deze tijd ‘. Dat werkt bij mij tot verbazing!! Er wordt zoveel geklaagd door de clënten/ zorgverleners maar ja.. het moet nu snel en ik wil dit en ik wil dat. Er moet meer geld naar de zorg voor meer personeel. De discriminatie in de zorg op de werkvloer moet maar eerst worden aangepakt. Meer mensen die ik ken overwegen een ander beroep te gaan kiezen omdat de sfeer verziekt is. Ik zie niet waarom er extra geld naar de zorg moet om de zakken te vullen van het management als de discriminatie niet wordt aangepakt. Ik zou maar zeggen als het je niet bevalt om door een man of door een vrouw verzorgd en verpleegd te worden dan moet je toch gewoon zelf je zorg inkopen op jouw extra kosten en maak zelf een team door 1op1 te gaan bij jou (GT) te verlenen. De maatschappij van tegenwoordig is zo veranderd we leven niet zorg op maat op de extra kosten van de belastingbetaler , wat men wel zo denkt hier GT. De zorg is niet zo om alle verwachtingen en verwachtingspatronen van de cliënten te vervullen en die zijn niet realistisch te noemen om de rechten van de keuzes te schenden. Ik vind dat we de kwalieit van zorg zo moeten geven dat de cliënt niet mag discrimineren tegenover een mannelijke -en vrouwelijke zorgverlener wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, en dat is niet toegestaan. Zo vind ik andersom dat de cliënt ook niet mag discrimineren tegenover een zorgverlener. De mannelijke zorgverlenrs voelen zich door de cliënt gekwest en voelen zich hierdoor niet sereieus genomen te worden door de cliënt als daar niet aan wordt voldaan. Het is de plicht van de zorgverlener om de zorg te verlenen. Zelf heb ik dat ook gemerkt als vrouwelijke zorgverleners gekwest worden en niet serieus genomen worden door een cliënt op welke grond dan ook. Dat moet gewoon ECHT afgelopen zijn ook als je een ander kleurtje hebt. Zorg weigeren van een mannelijke zorgveleners is weigeren van zorg krijgen dat aangeboden moet worden. De beeldvorming van de zorg in de maatschappij moet maar is aangepakt worden. Het gevaar van discriminatie ligt op werkvloer en bij de client en dat geeft echt problemen voor de nabije toekomst. De zorg kan ook evenwichtiger, en meer in harmonie met de samenstelling van de bevolking worden verleend. De verandering is moeilijk als er geen acceptatie is van de maatschappij. Ook mannen heb trauma’s van vrouwern en hiermee is zeker mee om te gaan. Ik kan ze niet ontwijken in de zorg. En zeker was ik in het verleden ook meerdere keren een cliënt die gevoelens had, ik wilde ook geholpen worden. Ik was niet zo kieskeurig. Zo werd ik geholpen door de kwaliteit van zorg en niet door hoe en door wie ik werd geholpen.
Pieter, Een verpleegkundige in de zorg.
stefan 1 jaar geleden
Beste GT,ik lees met verbazing uw reactie. Er worden regels verzonnen?En ‘ ook als er een tekort is mag je kiezen voor een man of een vrouw in de verzorging’?Ik weet nu hoe u in de zorg zit maar wat u beweert is wel wat verwijderd van de realiteit. Er is geen sprake van disrespect naar de client. Er is sprake van een situatie waarbij soms met man en macht geprobeerd word alle zorg te leveren die nodig is. Geen luxe positie. Dan is het soms zo dat er geen keuze is tussen man of vrouw. Dan is er geen keuze voor de client. Maar u beweert dat die wel het recht heeft te kiezen? Hoe dan?Die keuze is dan wel of geen zorg soms, die kan gemaakt worden. In een ideale wereld zou het allemaal perfect zijn maar dat is het niet. Die keuze is er niet en van ‘recht hebben op die keuze’ is wat mij betreft geen sprake meer. En dat je ervoor betaald maakt dan dat je er recht op hebt? Je betaald voor zorg. Je betaald niet voor allerlei rechten van keuzes. Stefan. Verpleegkundige. En man in de zorg
Reactie wacht op beoordeling.
Beste Bernadette, wat een afschuwelijke situatie zit je in!
Ik ben zelf niet thuis in wat de mogelijkheden zijn, dus ik vraag een collega of die misschien iets kan betekenen, daar komen we op terug.
Heel veel sterkte met alles en hartelijke groet,
Douwe Dronkert (communicatie LOC)
113 heeft geen zin, als je dood wilt omdat ik hier niet wil blijven. Dan heb ik daar toch niets aan, ze kunnen je alleen helpen als je verder wilt met je leven. Aangezien ik hier niet weg kom, zou ik echt niet verder willen. Hier nog langer te zijn, dan liever m’n leven beëindigen
Beste Bernadette,
Afschuwelijk inderdaad. Een van onze adviseurs gaat contact met je opnemen.
Sterkte!
Marjolein (Communicatie LOC)
Beste Bernadette,
Het bleek dat we een e-mailadres van jou hebben dat niet meer werkt. Als je het fijn vindt als een van onze adviseurs contact met je opneemt, zou je dan een emailadres door willen mailen naar webmaster@loc.nl?
Met vriendelijke groet,
Marjolein
Reactie wacht op beoordeling.
Reactie wacht op beoordeling.
Herken heel veel. Zit ook in een Wajong en wordt ook veel ‘over mij gesproken zonder mij mee te nemen en nemen mij niet serieus, praten over bepaalde situaties heen/negeren” Veel uitgeput en ziekte en steeds, zelf na te zeggen “geen netwerk” je alleen laten zitten. Mensen hebben het recht om zelf te kiezen waar, hoe en met wie je woont en hebben recht op eigen regie, dus je mag een second opinion en nu heb je een kans dat je het zelf moet betalen, het is ongelijke behandeling, hij moet een verwijzing geven en anders uitleggen waarom. Dit recht is vastgelegd in artikel 19 van het VN-verdrag Handicap. Ik raad je aan om dit ook te melden op Discriminatie.nl (als je dat nog niet gedaan hebt) Ben zelf ook hoogsensitief, veel last van prikkels, overprikkelend zijn. Terwijl ADHD als rap tempo opgenomen wordt, lijkt HSP nog een duveltje in het doosje te zijn met vele gevolgen in arbeidsmarkt, rechtsgang(geen enkel rechtshulp gekregen/ADHD wordt wel meegenomen, jij niet waardoor zij ontoerekeningsvatbaar is door overprikkeling en jij niet, ongelijkheid), begeleiding terwijl HSP’s ook overprikkeld kunnen zijn, vooral met zoveel stress en drukte. Zelf heb ik ook naar mijn weten ‘complexe PTSS” Bestempeld als ‘verstandelijk beperkt’ het is moeilijk om ze te overtuigen, wat je ze ook maar verteld, je hele verleden, je alledaagse klachten en als je boos wordt inderdaad, heb jij het gedaan (ik krijg letterlijk streepjes van bepaalde hulpverleners/artsen en dus stiltebehandeling, hoe netjes je ook ben geweest, zenuwstelsel bouwt spanning op en knapt na telkens weer uitgelegd te hebben, netjes, sensitief en voor mij ook introversie, zelfs als je dat doet lijk je een prooi te zijn om ‘stilte te geven, over je heen te praten” Veel sterkte!
Heb een bericht gedaan naar discriminatie.nl, of dit ook wat uithaalt. Had ook naar mind toegeschreven, kreeg als antwoord
Het is rot voor u dat u er last van hebt. Dat het zo anders wonen is en leven dan dat u gewend bent. Maar dit is wel
de plek waar u nu woont en waar er voor u gezorgd wordt. Aan het op deze plek wonen kan niets veranderd wordenWat u wel kunt doen is vragen aan de begeleiding om met u mee te denken. Samen na te denken hoe u wat minder last
kunt hebben van andere mensen om u heen. Misschien kunt u een paar keer per dag op uw eigen kamer blijven met de
gordijnen dicht. En de andere kant is dat u ook zelf wat meer kunt proberen om het gedrag van de medebewoners te verdragen.
Het kan helpen om je op een hobby te richten. Een puzzel maken waar je helemaal je aandacht bij hebt, een tekening, een
wandeling maken buiten. Misschien is er een medebewoner die net als u een bepaald spelletje leuk vindt wat je samen kunt doeDus in het kort is het belangrijk om met de begeleiding samen te bedenken wat kan helpen voor u en wat u zelf kunt gaan doen
zodat het wonen op deze groep prettiger mag gaan worden voor u.
Veel succes gewenst!
E-mailteam MIND Hulplijn.
Er is gewoon niemand die me wilt helpen, en heb ook al naar een psychiater gezocht. Een gevonden, maar deze reageert nergens op. En ik heb zo een paar aangeschreven, maar zij vinden het ook niet belangrijk om terug te schrijven. Het heeft geen zin, ik weet niet meer wat ik nog meer kan, ik kan echt niet tegen pijn. Maar ik heb hier een hobby mes liggen, als ik heel snel doe. En dan in de nacht, zodat niemand me stoort. Hier blijven doe ik echt niet, ik kan dit echt niet. En ik heb geen zin meer in vrolijk doen, ben dit niet. Wil het ook niet meer, ben gewoon moe. Dit bed ook is een met lucht. Zit zo’n pomp aan, en dat word elke keer opgeblazen. Het doet gewoon zeer, ik heb hier zo vaak over geklaagd. Ze zeggen je weet waarom ik deze bed heb, en dat weet ik niet. Want heb jammer genoeg niet zwart op wit, maar ik zou dat bed krijgen die ik thuis had. Dat was een eis, en het was oke. Ook al zullen ze dit bestrijden, zoals met alles. Maar het staat me echt bij als de dag van gisteren, maar nee ik kom hier en ik heb deze klote bed. En ik wil er vanaf, ik kom er niet vanaf net als dat ik hier niet weg kom. Ik krijg echt niets voor mekaar, ik kom hier niet weg. Lig op een doorstroom afdeling, en je kan hier ongeveer twee jaar zijn. En dan ga je naar beneden, en ik wil hier niet zijn. Ik lig hier vanaf 16-03-2023, en het is al bijna februari. En ik heb mensen zien komen en gaan, de oude groep dat net zo lang als ik hier zat. Zijn nu al meer dan een half jaar weg, er is niemand van deze groep op deze afdeling. Sommige zijn overleden, en sommige zijn if beneden of in de buurt of helemaal weg. Maar ik lig hier nog, kan geen kant op. Had ik kunnen lopen, zat ik nu nog waar ik woonde. Werd ik als een behandeld als iedereen, keken ze niet op me neer. Alleen de dokter die ik als laatste had, die liet me komen om een gesprek aan te gaan. Over een psychiater te vinden, heb ongeveer 6 gesprekken gehad. En daarna zei ze tegen mij dat dit de laatste gesprek was, en dat ik kon gaan. Maar ik kwam voor een psychiater te zoeken, en zo ineens was de gesprekken voorbij. En diegene die bij me was, ze was m’n maatschappelijke werkster en zij was ook verbaast. We snapte beide niets van, we zijn weg gegaan. Heb nog een aantal keren gebeld en gemaild, maar geen respons. Kwam in ziekenhuis terecht met bloedvergiftiging en bloedarmoede, vanwege dat ik morfine kreeg van de dokter nadat een dokter van de huisartsenpost bij me was geweest. Deze vond het ook niet normaal, en de dokter kwam bij me in het ziekenhuis en zei tegen me dat ze niet met me om kon gaan omdat ik lichte vorm van autisme had. Ik weet zelf niet eens wat dat inhield, was niet zo nieuwsgierig hier na omdat ik nog dingen kon doen. Ik werkte en ga maar door, maar toen ik thuis kwam te zitten. En ik niet snapte dat ik door iedereen in de steek werd gelaten, zelfs door de persoon die me voor hun mij begeleide. Die mij heel goed begreep, die wist wat ik meemaakte en hoe ik was. Maar ik werd steeds depri door alles wat er gebeurde, dus ik wou weten of het door m’n beperkingen kwam. En dat mens die dokter kon niet met me omgaan, ik was echt verbaast. Ze zei me ook dat ik last haf van gilles la de tourette, ik zei dat tegen de zusters in het ziekenhuis. Die hebben samen met mij hier kapot om moeten lachen, nee zeiden ze dat heb je echt niet. Dat mens had me medicijnen voor willen geven. Net als hier willen ze me medicijnen geven omdat ik onrust ben. Dat ik zo te keer ga als hun maar blijven provoceren, ik heb dat niet gedaan. Ben niet gek, ik laat het niet toe dat ze me medicijnen geven om iets waar ik niets vanaf weet. Ik wil iemand die weet waar ik het over hebt om mee te praten, ik wil hulp zodat ik hier weg kan komen. Maar hun laten niets toe, ze zorgen ervoor dat ik niemand buitenaf te spreken krijg. Weet niet hoe de toekomst eruit ziet, maar dit wil ik niet. Dan zoek ik iemand die me wil helpen om er een eind aan te maken
Reactie wacht op beoordeling.
Reactie wacht op beoordeling.
Beste stefan bedankt voor het terug schrijven. natuurlijk betaal je voor je verzorging.Maar in 2024 zijn er ook nog altijd mensen met schaamtegevoelens en niet gewassen willen worden door een man. Er wordt zo weinig rekening gehouden met GEVOElENS van mensen. Die kun je niet zomaar in één keer doorbreken. Het is ook erg dat er in deze tijd overal weinig personeel is. Daarom schrijf ik ook, moge kiezen zou geen luxe moge zijn maar er gewoon bij moeten horen. Ik zit niet meer in de verzorging. Maar toen der tijd dat is lang geleden was het normaal als je voor een man of vrouw koos als je gedouched werd of op bed gewassen. Met regels verzinnen bedoel ik als er weinig personeel is dan worden de regels veranderd zoals dat je niet mag kiezen voor een man of vrouw dat staat nu vast als regel. Vroeger niet. Net zo als in het torentje in den Haag waar alles bedacht wordt met nieuwe regels voor het volk of bij de belasting. In elk bedrijf zo noem ik het maar zitten geen adders maar heel veel slangen onder het gras. Toen ik jong was zag ik dat niet zo. Maar ervaring in het leven heeft mij wijzer gemaakt. ER is geen sprake van disrespect bij jouw dan, maar het is er wel degelijk. Lees mijn stukje nog eens door misschien begrijp je het dan beter want er staat meer dan jij er uit haalt.Groeten GT
ps radicale vernieuwing positief/negetief in de verpleging wordt toch ook verzonnen of bedacht. Misschien is verzonnen niet zo’n goed woord.
Zo lang er in de verzorging of waar dan ook mensen te kort zijn, worden er allemaal regels verzonnen. (wil je niet door een man gewassen worden, dan niet dan doe je het zelf maar of familie of ga naar een andere instantie.) Wie dat zegt heeft absoluut geen respect voor mensen. In deze tijd is het voor een hele hoop mensen moeilijk om zich in een ander in te leven. (Ik krijg toch aan het eind van de maand mijn geld wel.)
Dat soort mensen kom je ook in de verzorging tegen. Er zijn heel veel oudere mensen die niet voor zichzelf op durven te komen niet alleen in de verzorging ook bij senioren die in een 55+woning wonen om iets te melden aan de woningcorporatie, of iets niet durven te ruilen in een winkel en het er bij laten zitten. Alles draait alleen maar om geld, verharding en we hebben een schijnheilige democratie. Dat vind ik
Om nog even terug te komen op BW beneden, Ik weet niet of je een man of een vrouw bent of je zelf in de verzorging zit, ook al is er personeel te kort vind ik mag je nog voor een man of een vrouw kiezen en je hoef niet altijd iets meegemaakt te hebben in je vroegere jaren als je voor een vrouw kiest om verzorgd te worden.
Heb respect voor gevoelens van andere mensen en leg alles goed uit. Wie weet kiest men dan nog voor een man en anders is de consequentie geen zorg of familie moet het doen. Mogen kiezen zou geen luxe mogen zijn maar een normaal iets. Je betaalt er ook voor het is niet gratis.
De verzorging is ook veel werk. Als mensen goed hun werk doen moeten ze ook goed betaald worden dan komt er genoeg personeel, trouwens overal zouden mensen goed betaald moeten worden dan hebben we ook geen voedselbanken nodig
Wat sylvia beneden zegt ben ik het mee eens dat je een klik moet hebben en vooral het gevoel van veiligheid en vertrouwen in iemand die aan je lichaam komt.
Beste GT,
ik lees met verbazing uw reactie. Er worden regels verzonnen?
En ‘ ook als er een tekort is mag je kiezen voor een man of een vrouw in de verzorging’?
Ik weet nu hoe u in de zorg zit maar wat u beweert is wel wat verwijderd van de realiteit. Er is geen sprake van disrespect naar de client. Er is sprake van een situatie waarbij soms met man en macht geprobeerd word alle zorg te leveren die nodig is. Geen luxe positie. Dan is het soms zo dat er geen keuze is tussen man of vrouw. Dan is er geen keuze voor de client. Maar u beweert dat die wel het recht heeft te kiezen? Hoe dan?
Die keuze is dan wel of geen zorg soms, die kan gemaakt worden. In een ideale wereld zou het allemaal perfect zijn maar dat is het niet. Die keuze is er niet en van ‘recht hebben op die keuze’ is wat mij betreft geen sprake meer. En dat je ervoor betaald maakt dan dat je er recht op hebt? Je betaald voor zorg. Je betaald niet voor allerlei rechten van keuzes.
Stefan. Verpleegkundige. En man in de zorg