Extra toelichting rol cliënten­raad bezoek­regeling verpleeg­huizen

Geplaatst op 4 juni 2020

Bij LOC komen veel vragen binnen over de rol van de cliëntenraad bij de bezoekregeling verpleeghuizen. Hierbij de belangrijkste punten op een rij:

Data

  • 11 mei: 26 verpleeghuizen zijn gestart met beperkt bezoek toelaten
  • 25 mei: alle verpleeghuizen (of afdelingen van verpleeghuizen) mogen beperkt bezoek ontvangen. Onder voorwaarden: belangrijkste is dat er de afgelopen twee weken geen corona was. 
  • 15 juni: alle verpleeghuizen moeten beperkt bezoek toelaten als er de afgelopen twee weken geen corona was. En het is mogelijk dat er meer dan één vaste bezoeker per bewoner komt.

Uitgangspunten

De bezoekregeling is een balans tussen veiligheid en menselijkheid. Landelijk zijn er regels en voorwaarden voor bezoek.  De invulling per locatie bespreken management, cliëntenraad, personeelsvertegenwoordiging en arts. Er is zoveel mogelijk lokaal maatwerk, omdat ieder verpleeghuis anders is.

Betrokkenheid cliëntenraad

De betrokkenheid en instemming van de cliëntenraad is een harde voorwaarde om bezoek te mogen ontvangen. Dat is dus niet vrijblijvend. Los van de wet hebben landelijke organisaties afgesproken dat de cliëntenraad meepraat en instemt met het maken van een bezoekregeling. Hetzelfde geldt voor de personeelsvertegenwoordiging en arts. Het doel is het gesprek per verpleeghuis op gang te brengen hoe je verantwoord en op een goede manier bezoek kunt ontvangen. Daarom is het van belang dat die dialoog gezamenlijk en per verpleeghuis plaatsvindt. 

Kom je als cliëntenraad toch niet aan tafel? Dan biedt de Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen  (Wmcz) een wettelijke basis. De bezoekregeling valt onder voor cliënten geldende regelingen. In de huidige wet is dat een verzwaard adviesrecht, in de nieuwe wet (vanaf 1 juli 2020) een instemmingsrecht.

Spreek binnen de medezeggenschap af welke rol de CCR en de lokale raden spelen. Een breed plan hoe de locaties gefaciliteerd kunnen worden, kan bij grote organisaties goed werken. Maar het uitgangspunt is maatwerk op locatie en afstemming met de lokale raad.

LOC ontvangt signalen dat cliëntenraden onvoldoende betrokken worden bij de bezoekregeling en voert daarover overleg met VWS en de branche-organisaties. Om naast deze signalen goed zicht te hebben op de betrokkenheid van cliëntenraden en de status van bezoekregelingen, vragen we cliëntenraden een korte vragenlijst in te vullen. Klik hier om naar de vragenlijst te gaan.

Gespreksonderwerpen cliëntenraad

Het is goed eerst na te gaan of het verpleeghuis voldoet aan de randvoorwaarden. Zoals: 

  • Is er geen corona geweest de afgelopen twee weken? En als dat er wel was: kunnen die afdelingen met corona geïsoleerd worden van de rest van het gebouw? (dan mag in de rest van het gebouw wel bezoek komen)
  • Is er voldoende personeel om de bezoekers te ontvangen? En als dat niet zo is: hoe kun je dat dan oplossen met bijvoorbeeld vrijwilligers? 
  • Zijn er voldoende mondkapjes, handgel en andere beschermende maatregelen? 
  • Hoe zit het gebouw in elkaar en wat zijn logische en veilige looproutes?
  • Is er voldoende testcapaciteit en hoe zet je die in?

Over de volgende onderwerpen praat de cliëntenraad mee en geeft ook instemming:

Bezoekplan

Hierin staat onder welke voorwaarden het bezoek mag komen. Er zijn landelijke eisen, zoals genoeg beschermingsmateriaal en t/m 15 juni 1 vaste bezoeker per bewoner. Bij ziekte of vakantie mag een vaste vervanger komen.

  • De cliëntenraad, personeelsvertegenwoordiging, arts en manager spreken af hoe vaak en en hoe lang bezoek mag komen. LOC krijgt veel signalen van cliëntenraden dat er een landelijke regel is voor maximaal 1 uur per week. Dat klopt niet! Wel is het de bedoeling dat het bezoek niet allemaal tegelijk komt. Dat is maatwerk.
  • Afspraken wie de bezoekers ontvangt en hoe. Of bezoekers thuis hun temperatuur opnemen of bij de deur van het verpleeghuis. Het verpleeghuis is verplicht bezoekers medisch goedgekeurde mondkapjes te geven. Dat geldt alleen als de bewoner bijvoorbeeld door dementie niet snapt dat je 1,5 meter afstand moet houden.
  • Communicatie naar naasten en bewoners over het bezoekplan en de regels.
  • Afspraken wat er gebeurt als bezoekers zich niet aan de regels houden

Voor naasten die niet binnen de bezoekregeling vallen blijft het uiteraard mogelijk om bijvoorbeeld met beeldbellen of achter glas contact te onderhouden met de bewoner.

Wandelen

Vanaf 25 mei mogen bewoners weer naar buiten voor een wandeling. Bezoekers houden zich aan de voorwaarden voor bezoek. Zo dragen zij een mondkapje als het onmogelijk is 1,5 meter afstand te houden. Ze mogen ook niet met de bewoner naar drukke plekken gaan. De cliëntenraad, personeelsvertegenwoordiging, arts en manager maken afspraken hoe zij hierover communiceren met bezoekers, personeel en vrijwilligers.

Stervensfase

Vanaf 25 mei mogen er meer personen op bezoek komen 4 tot 5 dagen voor het verwachte overlijden van een bewoner. Dat geldt alleen bij bewoners die geen corona hebben. De cliëntenraad, personeelsvertegenwoordiging, arts en manager maken afspraken hoeveel personen mogen komen en onder welke voorwaarden. Het behandeladvies van Verenso is uitgangspunt.

Kapper, pedicure

Vanaf 25 mei is het weer toegestaan dat de kapper en de pedicure (contactberoepen) in het verpleeghuis komen. De cliëntenraad, personeelsvertegenwoordiging, arts en manager bespreken onder welke voorwaarden dat mag.

Vrijwilligers

Vanaf 25 mei mogen vrijwilligers ouder dan 70 jaar weer in het verpleeghuis komen. De cliëntenraad, personeelsvertegenwoordiging, arts en manager bepalen onder welke voorwaarden.

Afspraken bij nieuwe uitbraak corona

Het kan voorkomen dat er toch weer corona in het verpleeghuis komt. De cliëntenraad, personeelsvertegenwoordiging, arts en manager maken afspraken wat er dan moet gebeuren. Kunnen de afdelingen waar corona heerst afgesloten worden van de rest van het gebouw? Dan hoeft niet het hele gebouw op slot. De sluiting geldt tot twee weken nadat de besmette bewoners of medewerkers weer beter zijn (of helaas overleden zijn).

Het blijft belangrijk steeds met elkaar te evalueren wat goed gaat en wat beter kan. Dat kan tot tussentijdse bijstelling van het beleid leiden. Bijvoorbeeld het uitbreiden van het aantal uren dat een bezoeker mag komen.

Verdere versoepeling

  • Fase 1: Nu mag er alleen maar één vaste bezoeker komen (zie hierboven)
  • Fase 2: Vanaf 15 juni. Er mogen meer bezoekers per bewoner komen, maar niet meer dan 1 tot 2 tegelijk. De cliëntenraad, personeelsvertegenwoordiging, arts en manager bepalen wanneer deze fase ingaat en hoeveel bezoekers er maximaal mogen komen. De locatie blijft minimaal 2 weken in deze fase
  • Fase 3: De bewoner en naasten bepalen wie er op bezoek komen, maar wel in overleg met de zorgorganisatie. Iedereen houdt zich zoveel mogelijk aan de 1,5 meter afstand. En de richtlijnen van het RIVM blijven van kracht: niet komen bij verkoudheid, hoesten of koorts, geen handen geven en niezen in de elleboog.
  • Fase 4: Het kabinet besluit dat alles weer veilig is en bezoek is weer onbeperkt mogelijk zoals voor maart 2020.

Het kabinet heeft eerst gemeld dat er pas vanaf 15 juli meer dan één bezoeker mogelijk was. LOC heeft daarom bij het ministerie aangedrongen om al eerder meer bezoekers toe te laten waar dat veilig kan. Dat is gelukt: het is nu vanaf 15 juni mogelijk dat er meer bezoekers per bewoner komen.

Ondersteuning cliëntenraad

Er zijn diverse hulpmiddelen voor de cliëntenraad. Op de themapagina over corona is onder andere het volgende te vinden:

  • De nieuwe handreiking voor bezoekbeleid verpleeghuizen. LOC heeft deze samen met ActiZ, Alzheimer Nederland, V&VN, Zorgthuis NL, Verenso en NIP opgesteld. Hier staat precies in waar verpleeghuizen allemaal aan moeten voldoen.
  • De theoretische achtergrond daarbij met in de bijlagen 9 t/m 11 informatie hoe je als cliëntenraad het gesprek goed voert.
  • Veelgestelde vragen over de bezoekregeling
  • Voorbeelden om contact te maken met bewoners
  • Dinsdag 26 mei gaven Marthijn Laterveer en Tiske Boonstra een toelichting op de bezoekregeling verpleeghuizen en de rol van de cliëntenraad. Ook beantwoordden zij vragen van cliëntenraden. Wil je deze webinar terugkijken?
  • Deel graag je voorbeelden en ervaringsverhalen via dit platform: praat ook mee

We merken dat raden veel behoefte hebben aan voorbeelden. We nodigen dan ook iedereen uit om hun ervaringen met de bezoekregeling, en ook de eigen bezoekplannen per locatie, te delen op clientenraad.nl. Zo kunnen we leren van elkaar en dat is zeer waardevol!

En heb je vragen? Neem contact op de met de vraagbaak 030-2843200 of vraagbaak@loc.nl LOC kan ook op maat ondersteunen bij het gesprek over de bezoekersregeling.

Ten slotte

LOC is nauw betrokken bij de bezoekregeling. We hebben ervoor gekozen hier zeer actief aan bij te dragen omdat er veel menselijk leed is door het bezoekverbod. De afgelopen maanden hebben we heel veel tijd en energie geïnvesteerd om hierover mee te praten in Den Haag, mee te denken en te schrijven aan de handreikingen, informatiemateriaal voor cliëntenraden te maken etc. LOC krijgt geen structurele subsidie en heeft daardoor maar beperkte financiën om dit te doen. Juist daarom is het belangrijk dat veel cliëntenraden lid zijn bij LOC. Dat vergroot onze mogelijkheden. Is jouw cliëntenraad nog geen lid? Neem dan vrijblijvend contact op met de vraagbaak van LOC voor informatie over een lidmaatschap.

Download artikel als PDF

Reageer op Piet Schneider Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Monique Jansen 3 jaar geleden

Ik merk dat de instelling waar mijn moeder zit, informatie achterhoudt en dus heel streng in zet. Over wandelen met mijn moeder als mogelijkheid wordt met geen woord gerept. Ook proberen ze het mondkapje als ijzeren wet neer te zetten, niks over alleen als de anderhalve meter niet mogelijk is. Mijn moeder moet met mijn vader die nog zelfstandig woont kunnen gaan wandelen, zo lang zij willen. Dit is toch gewoon mogelijk én een recht wat mijn moeder heeft, ook al communiceert de instelling dit niet?

Reageer op dit bericht
willeke krijgsheld 3 jaar geleden

Beste Monique, vervelend om te horen: juist in deze tijd is goede communicatie zo ontzettend belangrijk. Ik raad je aan deze signalen en jullie wensen neer te leggen bij de cliëntenraad. Wandelen moet inderdaad gefaciliteerd worden, waar dit kan: dit is landelijk afgesproken. De cliëntenraad moet instemmen met de bezoekregeling en protocol. Wanneer zij de onvrede daarover vernemen, kunnen ze aandringen op aanpassing van de lokale afspraken. Veel succes, Willeke

Reageer op dit bericht
Yvonne 3 jaar geleden

in de handreiking staat zoals hierboven ook omschreven
Wandelen
Vanaf 25 mei mogen bewoners weer naar buiten voor een wandeling. Bezoekers houden zich aan de voorwaarden voor bezoek. Zo dragen zij een mondkapje als het onmogelijk is 1,5 meter afstand te houden. Ze mogen ook niet met de bewoner naar drukke plekken gaan. De cliëntenraad, personeelsvertegenwoordiging, arts en manager maken afspraken hoe zij hierover communiceren met bezoekers, personeel en vrijwilligers.
Is dit nu iets wat per instelling vastgelegd moet worden? Ik lees het hierboven als wanneer familie met bewoners wil wandelen de instelling dit niet tegen kan houden, maar er wel voorwaarden aan kan verbinden. Klopt dit?
 

Reageer op dit bericht
willeke krijgsheld 3 jaar geleden

Dag Yvonne, dat klopt inderdaad. Het een en ander moet natuurlijk in goede banen geleid worden, daarom is goed om afspraken te maken over frequentie, duur en begeleiding van de wandelingen. En hoe daarover gecommuniceerd wordt met alle betrokkenen. Hartelijke groet, Willeke

Reageer op dit bericht
Piet Schneider 3 jaar geleden

Ik heb zojuist bericht ontvangen dat de bezoekmomenten en tijden verder verruimd gaan worden en dat onder de eerder vermelde voorwaarden er ook buiten gewandeld mag gaan worden. Dit is wel een onderdeel van je bezoekmoment en niet een extra moment, zoals hier en daar ook gesuggereerd is. Er komt eindelijk schot in.

Reageer op dit bericht
Piet Schneider 3 jaar geleden

Goed stuk en geeft duidelijkheid, het is alleen erg jammer dat er zulke enorme verschillen zijn per organisatie. Daarnaast ontbreekt het aan een eenduidige communicatie en wel zodanig dat het verzorgende personeel van de mantelzorger moet horen hoe de regels wel zijn. Voor alle duidelijkheid, de CR, praat mee en doet zijn best. De tussenlaag, zogenaamd leidinggevende, laat blijken geen ervaring te hebben in het managen van een crisis en communiceerde de afgelopen weken niet of vol met tegenstrijdigheden en leverde veel gedoe op. Maar we gaan moedig voorwaarts en houden als mantelzorgers vol. Ter afsluiting, ik mag 1x per week een half uurtje en niemand heeft mij tot nu toe uit kunnen leggen, het hoe en waarom. De afdeling is 13 bewoners groot, simpeler kan niet niet. 

Reageer op dit bericht
willeke krijgsheld 3 jaar geleden

Dag Piet, jammer dat de communicatie niet eenduidig is vanuit de organisatie. Ook dat is een onderwerp waarover de cliëntenraad mag adviseren. Het is goed om dit (tzt) met elkaar goed te evalueren, zodat ervan geleerd kan worden. Neemt niet weg dat het nu erg hinderlijk kan zijn.

Verder zien wij ook grote verschillen. Belangrijk is dat de CR moet kunnen instemmen met de plannen. Wanneer de CR niet akkoord gaat met slechts een half uurtje bezoek, dan moeten de organisatie, arts, personeelsvertegenwoordiging en cliëntenraad samen komen tot een plan waarmee deze partijen wel in kunnen stemmen.

Veel succes, Willeke

Reageer op dit bericht
Melanie van Zweeden Pennings 3 jaar geleden

Mogelijkheid om in de tuin te komen voor bewoners die geen corona hebben en wel op een gesloten afdeling wonen 
Melanie van Zweeden Pennings 

Reageer op dit bericht
willeke krijgsheld 3 jaar geleden

Dag Melanie,

Dank voor je reactie. Het moet zeker mogelijk zijn om in de tuin te komen, evt. onder begeleiding van een verzorgende, vrijwilliger of bezoeker.

Groet Willeke 

Reageer op dit bericht

Op maandag 1 april (2e Paasdag) is LOC gesloten.

Deelnemers platform

Meer bekijken

Nieuwsbrief

  • * Heb je onze nieuwsbrief eerder ontvangen en je afgemeld? Meld je dan aan via webmaster@loc.nl
  • Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Click to access the login or register cheese