Oproep: ‘verpleeghuizen niet weer op slot’ | LOC in RTL Nieuws
Het RTL Nieuws van zojuist (19:30 uur) opent met de woorden: “De schrijnende verhalen over ouderen in verpleeghuizen die geen bezoek meer kregen, niet naar buiten konden en in sommige gevallen zonder geliefde erbij overleden maakten dit voorjaar veel los.”
Oproep
De opening gaat verder: “Bewoners, familie en personeel doen een dringende oproep: er mag geen nieuwe lockdown van verpleeghuizen komen. Ouderen gaan eraan onderdoor. En het is ook niet nodig, want verpleeghuizen zeggen nu veel beter voorbereid te zijn.”
LOC coördinator Marthijn Laterveer laat in de nieuwsuitzending weten: “Je zag bijvoorbeeld dat er in het noorden van het land nauwelijks besmettingen waren, maar daar moesten ook alle deuren dicht en mocht er niemand komen. Er zit een groot verschil tussen de ene regio en de andere.”
Zeggenschap bewoner
Bestuurder van Stichting Humanitas (Rotterdam): “Ja, als je hier een besmetting zou hebben, waarom moet ik dan dicht op een van onze andere locaties? Onzin, dus doe dat veel meer op maat.” Op de vraag of de bestuurder niet zenuwachtig is dat het daardoor mis zou kunnen gaan antwoord hij: “Ja, maar dat is dan de afweging die je maakt met de bewoner zelf of familie.” Interviewer weer: “U bent bereid om risico te nemen?” Bestuurder: “Ja, zeker. Kwaliteit van leven staat boven dat je ook ziek zou kunnen worden.”
Een zorgmedewerker van Stichting Humanitas in reactie op de vraag hoe bewoners naar de toekomst en mogelijke nieuwe crisissituaties kijken: “Die zijn heel bang dat ze het bezoek kwijtraken.” Niet voor de corona zelf? vraagt de interviewer. “Nee, er zijn ook mensen die zeggen: laat mij dan maar dood gaan aan corona, liever dan aan eenzaamheid.”
‘Zo’n maatregel willen we niet meer’
VWS-minister Hugo de Jonge: “Zo’n maatregel in het hele land, zoals we toen hebben moeten nemen, dat willen we nu niet meer.”
Download artikel als PDFLees meer artikelen over:
CORRESPONDENTIE MET HOOGLERAREN OVER OPSLUITING BEWONERS VERPLEEGHUIZEN
Sinds april van dit jaar publiceer ik artikelen (ook via dit platform) over de onrechtmatige opsluiting van bewoners van verpleeghuizen. Ook het LOC heeft aan die onrechtmatige opsluiting medewerking gegeven door hier maanden lang niets van te zeggen en te gedogen.
Lang dacht ik dat ik een roepende was in de woestijn. Mede gesteund door gezaghebbende hoogleraren werd ik gesterkt in mijn mening dat de opsluiting van bewoners van verpleeghuizen en andere zorginstellingen onrechtmatig was. Het is goed te lezen dat, nu 5 maanden later, het LOC publiekelijk over die opsluiting een mening heeft. Mogelijk had zeer veel leed voorkomen kunnen worden indien het LOC met die mening eerder was gekomen. Sinds het verschijnen van mijn artikelen wist het LOC van de onrechtmatige opsluiting van bewoners van o.a. verpleeghuizen.
De mening van prof. dr. I. Helsloot en prof. dr. M.G.M. Olde Rikkert is te lezen in mijn correspondentie met de heer Olde Rikkert d.d. 14 augustus 2020.
—————————————————————————————————————
Geachte heer Olde Rikkert,
Eerder hebben wij contact gehad over de onrechtmatige opsluiting van bewoners van verpleeghuizen.
Inmiddels staat in de kamerbrief van 16 juli 2020 de volgende tekst:
“Algemeen uitgangspunt is dat we vrijheden van mensen niet langer en sterker beperken dan noodzakelijk. Belangrijk om te benadrukken is dat ook ingeval bezoek onverhoopt moet worden beperkt, het ouderen vrij staat om de instelling te verlaten”.
Daarmee lijkt het onderwerp van de opsluiting te kunnen worden gesloten. Ik verneem echter dat er nog steeds de angst is dat er (besturen van) verpleeghuizen bij een onverhoopte tweede (lokale) golf wederom bewoners, zonder hun instemming, gaan opsluiten of andere dwangmaatregelen gaan toepassen.
Daarnaast is het van belang dat er duidelijkheid komt over de vraag waarom verpleeghuizen hun bewoners opsloten. Mogelijk dat verpleeghuizen massaal de aanwijzingen (Q en A) van ActiZ van 22 maart 2020 hebben opgevolgd. Ik heb ActiZ de volgende vragen gesteld:
– op welke wettelijke basis heeft ActiZ bepaald dat dat de deur op slot kon gaan om te waarborgen dat bewoners binnen bleven;
– op welke wettelijke basis heeft ActiZ bepaald dat bewoners niet naar buiten (lees de openbare ruimte) mochten;
– op welke wettelijke basis heeft ActiZ bepaald dat bewoners geen familie en/of naasten mochten bezoeken;
– op welke wettelijke basis heeft ActiZ bepaald dat bewoners die handelden in strijd met de voorschriften niet meer naar binnen mochten?
Ik heb 4x maal alle beleidsmedewerkers en voorlichters gemaild. Geen enkel antwoord van ActiZ.
Er is dus nog werk te doen. Het is taai, maar als voormalig bedrijfsjurist/advocaat ben ik gewend vol te houden.
Ik heb onder meer contact gehad met Hoogleraar Ira Helsloot over dit onderwerp. Hij gaf mij toestemming hem te citeren. Hij schreef:
” Je hebt gelijk ook mi is die legitimatie er niet. Minister De Jonge heeft dat met zoveel woorden ook toegeven. Verpleeghuisdirecties waar we in het kader van onze hulp voor een redelijker bezoekregeling mee spraken dachten dat eigenlijk ook. Zo lang niemand er echter mee naar de rechter gaat …”.
U schreef mij eerder:
“Dank voor uw belangrijke toevoeging en werk.
Ik ben het geheel met uw benadering eens.
In de medische zin van een behandelovereenkomst is isolatie een intensieve, invasieve behandeling waarvoor geïnformeerde toestemming noodzakelijk is (WGBO). Dat wordt met voeten getreden.
Of vanuit een ander juridisch kader zoals u dat goed betoogt.
Dus we moeten snel terug naar (of waarschijnlijker deze tijd gebruiken voor het verbeteren van) respect voor autonomie, ook van kwetsbare medemensen.
Ik wens u graag veel succes met uw missie, die ik graag onderschrijf.”.
De vraag is simpel, mag ik uw citaat gebruiken. Ik schrijf regelmatig artikelen voor het LOC (Landelijk Overleg Cliëntenraden). Verschillende bestuurders van instellingen volgen mijn verrichtingen en ik ga gremia benaderen die zich bezighouden met evaluaties.
De landelijke media benader ik niet. Ik heb geen ervaring in het omgaan met die media. Het zou jammer zijn indien door die onervarenheid het onderwerp averij oploopt. Ik laat dat graag over aan mensen met meer ervaring, zoals u en uw collega Helsloot.
Ik verneem graag van u.
Met vriendelijke groet,
Henk Kompagne
——————————————————————————————————————-
Antwoord prof. dr. M.G.M. Olde Rikkert
Beste Heer Kompagne,
Ik geef de toestemming voor gebruik van dit citaat graag.
Hopelijk hebben we een felle strijd niet meer nodig, maar je weet het nooit.
Erg jammer dat Actiz niet antwoordt!
We hebben wel de geleerde lessen bijeengevoegd van het werkveld voor Hugo de Jonge en zijn kamerdebat in september.
Ik hoop dat daar in het beleid (ook met advies tegen isolatie) wijs wordt besloten.
Vr groet
Marcel Olde Rikkert
Chair Dept Geriatrics/ Radboudumc Alzheimer Center
Radboudumc, Nijmegen, The Netherlands
+31 24 3616772 (secretary)
+31 24 3619214 (direct)