In het begin van de coronaperiode was er te weinig aandacht voor de verpleeghuiszorg en thuiszorg. Een belangrijke en harde conclusie van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) in een eerste rapport over de corona-aanpak. LOC gaf inbreng voor het onderzoek en herkent de conclusies. Die zijn in lijn met verhalen van cliënten, cliëntenraden, naasten, medewerkers en bestuurders. Wel ontbreekt in het rapport een kritische reflectie op het onrechtmatig opsluiten van mensen die in verpleeghuizen wonen. Lees in dit bericht de reactie van LOC op het rapport. 

Vroege oproep voor beschermingsmiddelen en maatwerk

Na het ingaan van het bezoekverbod voor verpleeghuizen, kwamen bij LOC dagelijks schrijnende berichten binnen over de gevolgen van het bezoekverbod. Daarom stuurden we op 31 maart 2020 een brief aan het kabinet met de oproep maatwerk bij bezoek en sociaal contact mogelijk te maken. Deze boodschap zijn we blijven herhalen. En is later ook beleid geworden. Ook kwamen er veel verhalen binnen over het gebrek aan persoonlijke beschermingsmiddelen, waardoor het coronavirus zich razendsnel verspreidde onder mensen die zorg nodig hebben. Half april deden we een oproep voor meer beschermingsmiddelen en testfaciliteiten. De focus op de ziekenhuizen zorgde voor een groot gebrek aan voldoende middelen om mensen in de langdurige zorg voldoende te beschermen. Ook deze boodschap zijn we blijven herhalen.

Betrokkenheid LOC bij rapport

Bij de start van het onderzoek heeft de OVV aan LOC gevraagd om informatie aan te leveren over onze inbreng rond de corona. Deze hebben we gestuurd. De OVV heeft ons op basis daarvan geïnterviewd. De inbreng van LOC in de corona-periode is ook terug te vinden in het nu gepubliceerde rapport.

Oproep aan onderzoekers

In de schriftelijke reactie en tijdens het interview benadrukte LOC dat het onderzoek zich niet alleen moest richten op het bezoekverbod voor verpleeghuizen. Maar ook op de ingestelde maatregel dat bewoners van verpleeghuizen het huis niet uit mochten. Later bleek namelijk dat hier nooit een wettelijke basis voor heeft bestaan. En daarmee zijn mensen een tijd lang onrechtmatig opgesloten. Ook kregen we signalen dat mensen niet meer terug mochten keren als ze bijvoorbeeld bij familie op bezoek gingen. We betreuren het dat de OVV dit niet heeft meegenomen in de evaluatie. 

Lerend vermogen aanspreken

We kunnen nu schuldigen aan gaan wijzen voor wat er fout is gegaan. Maar veel belangrijker is dat we lessen trekken uit wat er gebeurd is. Zodat we bij een volgende crisissituatie de juiste afwegingen maken. LOC is met een aantal andere organisaties bezig om bestaande handreikingen geschikt te maken voor toekomstige crisissituaties. Zoals: de ‘handreiking bezoek en sociaal contact’ en een lange termijn aanpak voor uitbraken van virussen. Bij deze handreikingen voor de toekomst is de door LOC steeds ingebrachte werkwijze de basis. Namelijk: eerst het gesprek voeren met individuele mensen die zorg nodig hebben, naasten en medewerkers over hun wensen. En op basis daarvan per locatie afspraken maken tussen cliëntenraad, personeelsvertegenwoordiging, management en behandelaar. 

Achtergrond

In juni 2020 blikte Marthijn Laterveer (coördinator LOC) in een uitgebreid artikel terug op de eerste paar maanden van de coronacrisis. Hierin vertelt hij ook hoe de besluitvorming is verlopen, op welke manier LOC hierbij betrokken was en hoe signalen vanuit cliënten(raden) zijn doorgegeven.

Meer informatie:

• Direct naar het rapport ‘Aanpak coronacrisis – Deel 1’ van de Onderzoeksraad voor Veiligheid
• Overzicht van passages in het rapport waarin LOC wordt genoemd
• Inbreng van LOC voor onderzoek van Onderzoeksraad voor de Veiligheid
• Uitgebreide terugblik op eerste maanden coronacrisis door Marthijn Laterveer, coördinator LOC