Rol cliënten­raad bij lokale bezoek­regeling verpleeg­huis

Vanaf maandag 25 mei mogen alle verpleeghuizen waar geen corona is onder strikte voorwaarden bezoek toelaten. Er is opnieuw meer ruimte voor maatwerk. Cliëntenraden, personeelsvertegenwoordiging, artsen en management moeten daar per locatie afspraken over maken.  LOC raadt lokale (!) cliëntenraden aan om de bestuurder/het management actief te vragen om in vroeg stadium betrokken te worden bij het opstellen van bezoekregeling.

Ruimte voor maatwerk

Hoewel er nog steeds sprake is van 1 vaste bezoeker per bewoner, is er op andere vlakken meer ruimte voor maatwerk. Per locatie, afdeling of zelfs bewoner kunnen afspraken gemaakt worden over frequentie en duur van het bezoek. Ook komt er meer ruimte voor het maken van een wandeling en wordt het bijvoorbeeld mogelijk om meer mensen toe te laten rondom overlijden.
De ruimte voor maatwerk biedt ook gelegenheid om tegemoet te komen aan mensen die zich zorgen maken over besmettingsgevaar en de veiligheid.

Lokale bezoekregeling = lokale cliëntenraad

De bezoekregeling is een lokale aangelegenheid. Het is een regeling die de bewoners van een locatie direct aangaat. LOC krijgt verschillende signalen binnen dat cliëntenraden niet worden betrokken bij het opstellen van een bezoekregeling. Of dat alleen de centrale cliëntenraad wordt betrokken. LOC raadt lokale (!) cliëntenraden aan om de organisatie actief te vragen in vroeg stadium betrokken te worden bij het opstellen van bezoekregeling.

Handreiking

ActiZ, Alzheimer Nederland, LOC, NIP, V&VN, Verenso en Zorgthuisnl hebben een handreiking voor bezoekbeleid verpleeghuizen in corona-tijd gemaakt. Met deze handreiking kunnen verpleeghuizen intern een bezoekregeling inclusief een bezoekprotocol opstellen. Dat doen zij in samenspraak met de cliëntenraad, de personeelsvertegenwoordiging, artsen en management. Omdat de cliëntenraad moet instemmen met de plannen, is het belangrijk om al vanaf een vroeg stadium betrokken te zijn. Bijlage 9 van de Theoretische onderbouwing bij de handreiking gaat over de rol van de cliëntenraad bij het opstellen van de bezoekregeling en bezoekersprotocol:  

Onderstaande tekst is overgenomen uit Bijlage 9 van de Theoretische onberbouwing handreiking voor bezoekbeleid verpleeghuizen in corona-tijd

Rol van de cliëntenraad

Bij het vaststellen van een bezoekregeling in verpleeghuizen is de cliëntenraad een belangrijke partner. De cliëntenraad vertegenwoordigt de cliënten van het verpleeghuiszorg en behartigt hun belangen. De cliëntenraad is betrokken bij alle belangrijke besluiten van het verpleeghuis. De betrokkenheid bij het bezoekregeling, inclusief een bezoekprotocol is belegd bij de lokale cliëntenraad, omdat het een besluit voor de locatie betreft. Als er een centrale cliëntenraad aanwezig is, kan deze de lokale cliëntenraden ondersteunen.

Voorbereiding cliëntenraad

De cliëntenraad maakt zelf de afweging hoe zij aankijken tegen het toelaten van bezoek op de locatie. Hij bespreekt deze afwegingen intern (bij voorkeur digitaal) en de uitkomst met alle betrokken partijen. Daarnaast kan de cliëntenraad een uitvraag doen bij hun achterban hoe zij aankijkt tegen een versoepeling van de bezoekregeling. Op korte termijn is het lastig om een enquête te maken en deze te versturen via de organisatie. Wel kan de cliëntenraad een brede oproep doen via het verpleeghuis om meningen en ervaringen te delen. Vaak zijn naasten lid van de cliëntenraad. Zij kunnen ook andere naasten benaderen. Mede op basis van deze inbreng kan de raad vervolgens een eigen afweging maken. En het gesprek voeren met de zorgorganisatie, ondernemingsraad, VAR/PAR en de regiebehandelaar.

Gesprek binnen de zorgorganisatie

De ‘handreiking voor bezoekbeleid’ schrijft voor dat het plan voor het bezoekregeling, inclusief het bezoekprotocol, wordt opgesteld door de zorgorganisatie, in samenspraak met en goedgekeurd door de cliëntenraad, ondernemingsraad, VAR/PAR en de specialist ouderengeneeskunde. De cliëntenraad kan één lid als vertegenwoordiger afvaardigen om deel te nemen aan dit gesprek. Deze persoon heeft intern beraad gevoerd met de andere leden van de raad en kan zo het perspectief van bewoners en naasten meenemen.

Bezoekregeling vanuit het perspectief van bewoner
en naasten
Het plan moet door alle betrokken part en goedgekeurd worden. Aan de cliëntenraad wordt gevraagd om het perspectief van de bewoner (en hun naasten) te vertegenwoordigen. Bij het lezen van het plan kan de cliëntenraad de volgende vragen stellen:

1. Staan in het plan de belangrijke uitgangspunten en elementen voor bewoners en hun naasten benoemd?
2. Wordt genoemd welke afwegingen zijn gemaakt om tot een balans tussen veiligheid en menswaardigheid te komen?
3. Is in het bezoekprotocol helder beschreven wat de regels voor bezoek zijn, voor wie en wanneer de regels gelden en onder welke voorwaarden?
4. Worden de ervaringen van bewoners en naasten met het protocol verzameld en meegenomen in de afwegingen van de organisatie voor opschaling?

Doorlopend toetsen aan de praktijk

Na de goedkeuring van het plan treedt de bezoekregeling in werking op een eerder vastgestelde datum. Vervolgens is contact met de achterban erg belangrijk. De cliëntenraad kan continu uitvragen wat de ervaringen van mensen zijn met het bezoekregeling. En deze ervaringen delen met de zorgorganisatie. Op basis daarvan kan de bezoekregeling later aangepast worden, als de omstandigheden daarom vragen.

Delen van ervaringen en ondersteuning

LOC zal de komende periode cliëntenraden helpen om in de praktijk vorm te geven aan de bezoekregeling. Onder andere door een webinar over de bezoekregeling te organiseren en uiteraard is de vraagbaak bereikbaar voor vragen over de bezoekregeling.

Daarnaast kan de cliëntenraad zijn ervaring in dit proces delen met andere cliëntenraden. Zowel binnen de eigen organisatie als daarbuiten. Binnen de organisatie kan (indien aanwezig) de centrale cliëntenraad andere raden helpen om het gesprek te voeren voor hun eigen bezoekersprotocol. Buiten de organisatie kan de raad het proces beschrijven en delen via de (digitale) kanalen van LOC.

Meer weten?

• Op 26 mei organiseerde LOC een webinar speciaal over de bezoekregeling in verpleeghuizen, deze is inmiddels op aanvraag terug te kijken: Webinar bezoek­regeling verpleeg­huizen terug­kijken
• Heb je ondersteuning nodig bij (het proces rondom) de bezoekregeling? De vraagbaak van LOC staat voor je klaar. Van maandag tot en met vrijdag van 9.00 tot 17. 00 uur kun je bellen naar 030 284 32 00 of mail naar vraagbaak@loc.nl. 
• Lees ook het gezamenlijke bericht met de branche en beroepsorganisaties: Ver­soepeling bezoek verpleeg­huiszorg
• Download de handreiking bezoekbeleid verpleeghuizen in corona-tijd
• Download de Theoretische onderbouwing bezoekregeling verpleeghuizen; daarin staat ook de bijlage over de rol van de cliëntenraad.
• Deel graag je ervaringen met het opstellen van de bezoekregeling en bezoekersprotocol op clientenraad.nl. Op 26 mei organiseert LOC een webinar speciaal over de bezoekregeling in verpleeghuizen, klik hier voor meer informatie en om je aan te melden