Bezuinigin­gen ouderen­zorg niet door­gevoerd door demis­sionair kabinet

Naar verwachting besluit een meerderheid in de Tweede Kamer deze week dat het demissionaire kabinet niet mag bezuinigen op de ouderenzorg. De Vaste Kamercommissie voor VWS wil dit onderwerp controversieel verklaren. Deze week wordt erover gestemd door de Tweede Kamer. Als dat gebeurt is dat een eerste grote succes in de strijd van veel mensen om de bezuinigingen ongedaan te maken. Cliëntenraden en LOC hebben veel acties ondernomen om de bezuinigingen te stoppen. Een overzicht.

Dit artikel bevat een Update, geplaatst op 9 oktober 2023.

Acties cliëntenraden

Cliëntenraden uit diverse regio’s zoals Twente, Noord-Nederland en Brabant hebben brieven geschreven naar de demissionair minister van VWS en de bestuurder van de Nederlandse Zorgautoriteit. Daarin pleiten zij voor het ongedaan maken van de bezuinigingen.

Landelijke acties

LOC heeft ook landelijk samen met NCZ een brief gestuurd aan de demissionair minister en de Nederlandse Zorgautoriteit om de bezuinigingen te stoppen. LOC en NCZ zijn daarna uitgenodigd bij het ministerie en de Nederlandse Zorgautoriteit.

Ten eerste hebben wij een gesprek gehad met onder andere de directeur langdurige zorg van het ministerie VWS. Het was een open gesprek waarin het ministerie aangaf dat de stapeling van maatregelen inderdaad tot financiële problemen bij zorgorganisaties leidt. Zij gaven aan dat ze met de minister onderzoeken of er financiële rust kan komen voor 2024. Het demissionaire kabinet wil geen beslissingen nemen over de jaren 2025 en verder. Dat moet een nieuw kabinet beslissen.

Ten tweede hebben we een gesprek gehad met de bestuurder van de Nederlandse Zorgautoriteit. Daar waren ook diverse cliëntenraadsleden bij. We hebben zeer duidelijk gemaakt wat de gevolgen zijn van alle bezuinigingsmaatregelen. De NZa gaf aan dat er tot nu toe niet meer organisaties zich gemeld hebben die in de financiële problemen zitten. De NZa deed de oproep contact op te nemen met het zorgkantoor als er financiële problemen zijn. Dan neemt het zorgkantoor contact op met de NZa. Inmiddels is er een vervolgoverleg in de planning.

Vanuit Noord-Nederland was er op 5 september een actiedag in Den Haag. Mariëlle Cuijpers (belangenbehartiger bij LOC) heeft daar namens de cliëntenraden gesproken. En nogmaals gewezen op de onmogelijkheid om te bezuinigen en tegelijkertijd te vernieuwen.

Ook heeft LOC nog een brief gestuurd aan de fracties in de Tweede Kamer met het verzoek de bezuinigingen controversieel te verklaren.

Update

Bezuinigingen overheid
In het debat over de ouderenzorg in de Tweede Kamer op 14 september gaf demissionair minister Helder van VWS geen duidelijkheid over de financiële maatregelen van het demissionaire kabinet voor 2024. De minister gaf aan dat ze niet vooruit kon lopen op de begroting van 2024. De Tweede Kamer besloot daarom om met de minister verder te debatteren over de ouderenzorg na Prinsjesdag.

Op 28 september vond in de Tweede Kamer het vervolg van het debat over de ouderenzorg plaats. De minister heeft een aantal bezuinigingen in de ouderenzorg teruggedraaid. Verschillende Kamerleden maken zich nog steeds zorgen over de financiële situatie van ouderenzorgorganisaties. Ze dienden verschillende moties in. Op 3 oktober is er gestemd over deze moties. Via de website van de Tweede Kamer kun je zien welke moties zijn aangenomen danwel verworpen. Vier moties zijn aangenomen, daar moet de regering uitwerken aan geven. De regering moet:

• gerichte maatregelen nemen om ontslagen in de ouderenzorg te voorkomen;
• in kaart brengen wat er nodig is om de gewenste digitalisering en informele netwerkversterking te realiseren;
• met zorgkantoren in overleg gaan over een systeem om regelarm werk te bevorderen
• De regering moet werk maken van de herintroductie van een tussenvoorziening tussen thuis en het verpleeghuis

Moties waarin de regering gevraagd werd om de bezuinigingen op de langdurige zorg te schrappen werden verworpen. Ook een motie die specifiek ging over uitstel van de verlaging van de normatieve huisvestingscomponent per 2024 haalde het niet. Onze zorgen over de financiële situatie van zorgorganisaties blijven dus bestaan. We blijven de ontwikkelingen volgen en pleiten voor een duidelijke en goede oplossing voor de financiële problemen.

Inkoopafspraken zorgkantoren
Op 13 september hebben de zorgkantoren het richttariefpercentage verhoogd voor 2024. Een richttariefpercentage is het vertrekpunt voor de inkoopafspraken zorgkantoren en zorgaanbieders regionaal met elkaar maken. De verhoging betekent dat zorgaanbieders meer financiële ruimte kunnen afspreken met het zorgkantoor, afhankelijk van de situatie. De aanpassingen zijn per zorgkantoor verwerkt in een nota van wijziging. Elk zorgkantoor publiceert de nota van wijziging op de eigen website. 

Meer informatie over de aanpassingen van de richttarieven op de site van Zorgverzekeraars Nederland.

Lees meer

In het  debat op 14 september werd ook gesproken over het gebrek aan woningen voor ouderen, onvoldoende plekken in verpleeghuizen en bezuinigingen in de ouderenzorg: 
Woordelijk verslag van het debat

Kort verslag van het debat op de site van de Tweede Kamer

Oproep aan minister en NZa: stop bezuinigingen – LOC Cliëntenraden (clientenraad.nl)
Actie cliëntenraden Noord-Nederland en Twente – LOC Cliëntenraden (clientenraad.nl)
Landelijke actiedag ouderenzorg 5 september – LOC Cliëntenraden (clientenraad.nl)
Brief controversieel te verklaren zaken – LOC Cliëntenraden (clientenraad.nl)