Wat doet LOC Waar­devol­le zorg in 2025?

Het nieuwe kabinet heeft in september de begroting 2025 gepresenteerd. Er zijn weinig grote wettelijke veranderingen in de zorg komend jaar. Diverse bezuinigingen zijn voor 2025 teruggedraaid. Besparingen gaan in 2026 of later in. Wat er wel verandert, zetten we hier op een rijtje. Ook geven we een overzicht van de activiteiten van LOC in 2025.

Beluister artikel

Wetgeving 2025

In de zorgwetten zijn in 2025 kleine wijzigingen.

Zorgverzekeringswet

Het eigen risico in de zorgverzekeringswet blijft in 2025 €385,- per jaar. De hoogte van de zorgtoeslag, een bijdrage in de kosten voor de zorgverzekering, is afhankelijk van het inkomen. De maximale zorgtoeslag bedraagt in 2025 voor eenpersoonshuishoudens €130,- per maand (dat is €7,- per maand meer dan in 2024). De maximale zorgtoeslag voor meerpersoonshuishoudens is maximaal €249,- per maand (€6,- meer dan in 2024).

In 2025 verandert het basispakket op een aantal punten:

• Mensen met reumatoïde artritis en mensen met COPD krijgen oefentherapie vanuit het basispakket.
• Ouderen krijgen makkelijker revalidatie vanuit het basispakket. De specialist ouderengeneeskunde bepaalt of dat nodig is.

Wet langdurige zorg

Er zijn geen grote veranderingen in de Wet langdurige zorg met directe gevolgen voor mensen die zorg nodig hebben. Een aantal aangekondigde bezuinigingen in de ouderenzorg gaat niet door in 2025. Die zijn uitgesteld tot 2026.

Jeugdwet

In 2025 zet het kabinet de plannen van de Hervormingsagenda Jeugd door. Een bezuiniging van 511 miljoen euro in 2025 gaat niet door. De Hervormingsagenda Jeugd heeft als doel de jeugdzorg op termijn te verbeteren en financieel houdbaar te maken.

Wet maatschappelijke ondersteuning

Het eerdere plan om een inkomensafhankelijke eigen bijdrage in te voeren in 2025 is uitgesteld.

Wat doet LOC in 2025?

Werken vanuit een visie

In al het werk dat LOC doet is de visie Waardevolle zorg leidend. Daarmee zorgen we dat we steeds vanuit het leven van mensen blijven kijken en werken. En niet te veel in het systeem vast komen te zitten. Een goed voorbeeld daarvan is de Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen (Wmcz 2018). Deze wet is belangrijk om te zorgen dat er medezeggenschap is. De wet geeft cliëntenraden en bestuurders houvast. Tegelijkertijd is het strak volgen van de wet nog geen garantie voor goede medezeggenschap. Daarom besteedt LOC in trainingen, bijeenkomsten en brochures altijd veel aandacht aan de praktijk. Hoe zorg je dat je als cliëntenraad bevordert dat mensen die zorg nodig hebben een goed leven kunnen leiden? En de zorg maximaal aansluit op hun wensen en behoeften? Juist de cliëntenraad is er om binnen de zorgorganisatie steeds te verwoorden wat mensen in de praktijk meemaken. Zeker als er door allerlei politieke ontwikkelingen veel aandacht naar het systeem of het geld gaat. LOC helpt cliëntenraden maar ook bestuurders om te zorgen dat het menselijke aspect steeds hoog op de agenda blijft staan binnen de zorgorganisatie.

Ook binnen de beweging Radicale vernieuwing werkt LOC vanuit de visie Waardevolle zorg. Door steeds de relatie tussen de mens die zorg nodig heeft, de naasten en de medewerkers centraal te stellen. En van daaruit te kijken hoe je dat het beste kunt organiseren. Samen met cliëntenraden, ervaringsdeskundigen en mensen in de zorgorganisaties. Maar ook met betrokkenheid van overheden, inkopers en toezichthouders.

Als LOC kunnen we niet alleen ons ideaal van waardevolle zorg realiseren. Daarom zoeken we in toenemende mate samenwerking met andere organisaties. Zodat we krachten kunnen bundelen en gezamenlijk meer kunnen bereiken. Een duidelijk voorbeeld daarvan is de Participatiecoalitie. Daarin werken we met vijf organisaties samen aan een samenleving waar buurten en dorpen zeggenschap en eigenaarschap hebben over welzijn, hulp en zorg. Deze vijf organisaties vullen elkaar aan en kunnen lokale samenlevingen samen verder helpen om welzijn, hulp en zorg aan te laten sluiten op de lokale behoeften.

Medezeggenschap

In 2024 heeft LOC een onderzoek laten uitvoeren naar de tevredenheid van cliëntenraden over de dienstverlening. Daar kwam uit dat cliëntenraden in grote lijnen tevreden zijn. Maar er zijn ook enkele verbeterpunten die LOC in
2025 op zal pakken:

• Cliëntenraden willen elkaar meer in de regio ontmoeten. In veel regio’s organiseren we al bijeenkomsten. Maar dat zullen we in nog meer regio’s doen. Ook zoeken we daarbij afstemming met regionale partners, zoals de zorgbelangorganisaties.
• Cliëntenraden zouden graag de informatie op onze websites overzichtelijker willen. Ook daar gaan we aan werken.
• Diverse cliëntenraden hebben aangegeven nieuwe lidmaatschapsvormen te wensen. We gaan daarover in 2025 met cliëntenraden in gesprek.

LOC gaat in 2025 nog meer bijeenkomsten in de regio organiseren

Nieuwe diensten in 2025

• De afgelopen jaren hebben we zeer positieve ervaringen opgedaan met kampvuurgesprekken. Tijdens zo’n gesprek zijn er mensen aanwezig die allerlei verschillende rollen vervullen binnen een zorgorganisatie. Zij gaan het gesprek aan vanuit wat hen als mensen bezighoudt en niet vanuit hun rol of functie. LOC begeleidt deze gesprekken. Deze kampvuurgesprekken zorgen ervoor dat er oplossingen voor problemen of vragen komen, die in andere overleggen niet tot stand komen.
• In 2025 gaan we cliëntenraden intervisie aanbieden via de methode De Mat. We hebben daar al goede ervaringen mee bij ondersteuners van cliëntenraden en gaan dat nu samen met Bureau De Mat op maat aanbieden aan cliëntenraden op locatie.
• Door de fusie met Stichting Raad op Maat gaan we ook diensten aanbieden speciaal gericht op mensen met een beperking. Raad op Maat heeft al decennialang ervaring met het aanbieden van diensten in de verstandelijk gehandicaptensector. Vooral om de (mede)zeggenschap van mensen met een beperking zelf te versterken.
• Ondersteuning bij de invoering van het Generiek kompas ‘Samen werken aan kwaliteit van bestaan’ LOC ontwikkelt een breed pallet aan ondersteuningsmogelijkheden. Zoals brochures, trainingen en beeldmateriaal. Daarmee helpen we cliëntenraden om de bedoeling van het kompas in de praktijk te brengen.

Radicale vernieuwing

In de beweging Radicale vernieuwing kiezen de deelnemers hun eigen onderwerpen. Maar die dragen er allemaal aan bij dat het in de zorg weer om mensen gaat. In plaats van een systeem dat dominant is.In de langdurige zorg hebben de deelnemers gekozen voor drie speerpunten:

• Het vormen van zorgzame gemeenschappen: deelnemende zorgorganisaties willen een rol spelen in het versterken van de lokale gemeenschap. Zonder de eigen organisatie of de betaalde zorg voorop te stellen.
• Rekenschap geven: organisaties willen de samenleving laten zien wat ze doen. Op een manier die bij hen past.
• Zie de mens: deelnemende zorgorganisaties helpen elkaar om over de grenzen van sectoren heen mensen te helpen. Ze delen expertise met elkaar.

In de jeugdzorg helpen organisaties elkaar om de jeugdzorg te vernieuwen. Ze kijken allereerst wat ze vooral niet meer willen doen en wat ze op een geheel andere manier moeten doen. Zodat kinderen, jongeren en ouders beter tot hun recht komen. En hulpverleners graag in de jeugdzorg willen (blijven) werken.

Buurten en dorpen

In 2023 en 2024 hebben we veel gesprekken gevoerd over de toekomst van de zorg. Daar kwam uit dat veel mensen willen dat de lokale samenleving veel meer centraal komt te staan. Waarbij de inwoners van buurten en dorpen zeggenschap hebben over welzijn en zorg. We trekken daarin op met de andere organisaties in de Participatiecoalitie en overige partners. Activiteiten die we in 2025 willen ontplooien:

• Pleidooi bij de evaluatie van de Wmcz om raden per buurt of dorp mogelijk te maken.
• Experimenteren met cliëntenraden nieuwe stijl per buurt of dorp.
• Binnen een breder programma van de Participatiecoalitie helpen bij het versterken van initiatieven in een buurt of dorp. Soms via bewoners zelf, soms via zorgorganisaties binnen de radicale vernieuwingsbeweging en soms via andere wegen.

Informeren en beïnvloeden

LOC heeft door de jaren heen een groot netwerk opgebouwd: bij ministeries, parlement, brancheorganisaties, inkopers en toezichthouders. Met hen bespreekt LOC regelmatig wat er onder cliëntenraden en in de vernieuwingsbewegingen leeft. Afhankelijk van de behoeften geven we deze belangenbehartiging samen met betrokken cliëntenraden en mensen uit de vernieuwingsbewegingen vorm. We onderzoeken of we de belangenbehartiging met andere organisaties samen kunnen uitvoeren.

In 2025 is de evaluatie van de Wmcz een belangrijk speerpunt. Samen met andere landelijke organisaties zijn we nauw betrokken bij de evaluatie. Ook de herziening van de Wet zorg en dwang en de Wet verplichte ggz vragen aandacht. Natuurlijk zullen we ook mogelijke bezuinigingen op de zorg goed in de gaten blijven houden. En andere onderwerpen die spelen.

Meer informatie

Via bijeenkomsten, Zorg & Zeggenschap, digitale nieuwsbrieven, websites en sociale media zullen we in 2025 communiceren wat we doen. En vooral wat we bereiken.
Uiteraard zijn we ook in 2025 bereikbaar voor vragen en suggesties. Onze Vraagbaak is op werkdagen geopend via 030 2843200 of vraagbaak@loc.nl.

Dit artikel verscheen in de wintereditie 2024 van LOC tijdschrift Zorg & Zeggenschap