Wetswijziging Wet langdurige zorg (Wlz ): familieleden en naasten mogen Wlz-aanvraag doen
Op 10 oktober jl. kondigde de Rijksoverheid een wetswijziging aan ervoor zorgt dat familieleden en naasten een Wlz-aanvraag kunnen doen voor een cliënt die daar zelf niet toe in staat is omdat diegene de gevolgen ervan niet kan overzien. LOC Waardevolle zorg heeft, samen met andere partijen, meerdere keren het ministerie van VWS opgeroepen om deze wetswijziging door te voeren. Naar verwachting gaat de wijziging in 2027 in.
Er zijn tot op heden drie partijen die een Wlz-aanvraag kunnen doen:
- De zorgaanbieder
- De cliënt zelf (indien 18 of ouder)
- Gevolmachtigde, mentor of curator
In de praktijk heeft dit tot gevolg dat naasten van mensen die (ter zake) wilsonbekwaam zijn, naar de rechter moeten om ook als mentor aangesteld te worden, puur om een handtekening te kunnen zetten onder de Wlz-aanvraag. Dat dit leidt tot onwenselijke situaties laten de volgende twee voorbeelden zien. Deze komen uit de brief aan de vaste commissie van VWS d.d. 25 november 2021.
Piet (40) woont al jaren bij een organisatie in de gehandicaptenzorg. Bij de zorgplanbesprekingen vertegenwoordigen zijn ouders de belangen van Piet en stemmen zo de inhoud van de zorg af. Samen constateren zij dat zijn zorgvraag is veranderd, onder andere meer overname in de ADL-zorg. Het huidige zorgprofiel is hiervoor niet toereikend. Daarom wordt in afstemming met zijn familie een nieuwe Wlz-aanvraag gedaan die door hen ondertekend wordt omdat Piet wilsonbekwaam ter zake is. Het CIZ wijst deze aanvraag af omdat de ouder die tekent geen mentor is. De ouders van Piet zijn nu genoodzaakt om naar de rechter te gaan om officieel als mentor benoemd te worden. Enkel en alleen voor de handtekening onder de herindicatie.
De casemanager dementie wil een zzp 5 aanvragen voor een mevrouw met dementie (77 jaar) in een particuliere woonvorm. De casemanager neemt het formulier met de aanvraag door met de familie en mevrouw zelf. Mevrouw tekent en de casemanager stuurt het formulier digitaal op naar het CIZ. En dan twijfelt het CIZ of mevrouw weet waarvoor ze tekent. En dus krijgt de casemanager de aanvraag retour met het verzoek: “vraag de mentor van deze mevrouw om dit formulier te ondertekenen. Want we twijfelen of mevrouw weet waarvoor ze heeft getekend op basis van de lage mmse score en jouw beschrijving van de conditie van mevrouw”. De familie is verontwaardigd dat ze hiervoor naar de rechter moeten gaan en begrijpt niet waarom ze mentorschap moeten aanvragen.
Minder administratie, meer tijd
Door de aanpassing van de wet wordt het proces van een Wlz-aanvraag soepeler en toegankelijker. Familieleden zijn vaak al jaren betrokken bij de zorgverlening en hebben vaak al veel informatie in handen die nodig is bij het doen van de aanvraag. Maar om een handtekening te mogen zetten onder de Wlz-aanvraag, moeten familieleden/naasten veel tijd steken in de aanvraag van het mentorschap. En vaak wijst de rechter dit verzoek af, omdat mentorschap te ingrijpend wordt gevonden voor alleen het ondertekenen van een Wlz-aanvraag.
De wetswijziging zorgt er dus voor dat veel frustratie en vertraging wordt voorkomen. Maar ook zorgaanbieders hebben er baat bij. Zorgaanbieders hoeven niet meer te helpen met de aanvraag voor mentorschap, zijn minder tijd kwijt aan uitleg geven aan de naasten en hoeven minder huisbezoeken te doen. Dit bespaart niet alleen geld, maar ook tijd die zorgverleners kunnen gebruiken voor de daadwerkelijke zorg van de cliënt.
Samenwerking
De oproepen voor deze wetswijzing zijn, behalve LOC Waardevolle zorg, ondertekent door Alzheimer Nederland, KansPlus, Ieder(in), Sien, EMB Nederland, Verenso, NVAVG, V&VN, NVO, NIP, Actiz, VGN en Zorgthuisnl.
Lees meer
Brief aan de vaste Kamercommissie VWS (najaar 2021)
Brief herhaalde oproep aan vaste Kamercommissie VWS (voorjaar 2022)
Nieuwsbericht maart 2022: Opnieuw oproep: makkelijker een handtekening onder een Wlz-aanvraag – LOC Cliëntenraden
Download artikel als PDFLees meer artikelen over:
Ik schik hier van. Ik heb het door lezen en gekeken waar het mis is gegaan. Het gaat om de term ouderenzorg.
Veel ouderen zijn wilsbekwaam, maar hebben zorg nodig. Deze wordt geleverd door familie en naasten. Maar omdat in het huidige systeem steeds meer gedaan dient te worden door mantelzorger komt door de vergrijzing, steeds meer zorg te recht op steeds minder familie en mantelzorgers. Dan ontstaat er noodsituatie, waarbij WLZ de enige alternatief is. Maar de rechter weigert terecht om mentors aan te stellen voor wilsbekwamen personen. Het is echt aan de rechter om oordeel wilsbekwam of niet uit te spreken. En dat gaat op medisch advies.
WLZ is er ook voor lichamelijke en GGZ clienten en deze zijn wilsbekwaam en plaatsing in een WLZ verzorgingshuis dient echt met hun instemming gebeuren. En als iemand tegen de wil geplaatst is, dan mag iemand gewoon weer terug verhuizen. Vooral als de client officieel nog wilsbekwaam is. En dan is het drama veel groter. De plaatsing is tegen de wil van de client, maar wel de wil van de familie zorgt er voor dat het vertrouwen in de familie weg is en mantelzorg band weg is. En echt de zorg thuis beter, dan in het verzorgingshuis want je ben je vrijheid kwijt. Dit komt door gebrek in de zorg. Een wilsbekwame client dient echt zelf er voor te kiezen. De familie kan alleen adviseren.
PS er is alleen plaats in de ouderzorg, dus mensen boven een bepaalde leeftijd krijgen label ouderzorg en andere label. En kunnen daardoor geplaatst worden. Je hebt meerdere indicaties nodig om binnen te komen.
PPS meerdere ouderen hebben al geen mantelzorgers of familie en deze blijven te lang wonen thuis omdat ze de zorgmijden.
PPPS er is zoveel mis het huidige zorgsysteem, dat het niet meer te overzien is wat de gevolgen zijn goed bedoelde reparaties.
Ik heb te vaak mee gemaakt, dat de familie de zorg niet meer aan kan en de familie lid opgeeft voor WLZ.
De familielid verhuist en komt in het woonzorg centrum, maar merkt dan deze gedumpt is en merkt dat zij nu nog minder aandacht en zorg krijgt en alle vrijheid kwijt is. Dus loopt weg en gaat weer terug in de oude woning wonen. Als de gang naar de rechter er tussen zit, dan kan de rechter bij misbruik van macht van de mentor ingrijpen. En de familie ontslaan als mentor. Maar deze wetwijziging zet de wetgever de rechter volledige buiten spel. Ik begrijp goed dat CIZ misbruik maakt van haar macht in deze voorbeelden, maar repareer dat dan. Als blijkt dat mentorschap niet goed geregeld is, dan werkt een kantonrechter echt wel mee om met spoed een opname te regelen. Echt het vertrouwen in de huidige regering was al laag, maar dat de kwaliteit van het beleid zo slecht was, dat had ik niet verwacht. Zelfs de clientenraad heeft zitten slapen.