Cliënt en raad: Frank Spijker van LEVAN­TOgroep

Cliëntenraden in zorg en welzijn behartigen de belangen van mensen die zorg nodig hebben. LOC ondersteunt hen daarbij met trainingen, cursussen, adviezen, netwerkbijeenkomsten en allerlei andere diensten. In de aflevering van Cliënt en raad uit het winternummer van LOC tijdschrift Zorg & Zeggenschap het woord aan Frank Spijker (61), lid van de centrale cliëntenraad van ggz-zorgorganisatie LEVANTOgroep en van de regionale raad Parkstad.

Beluister artikel

LEVANTOgroep in Zuid- en Midden-Limburg (zo’n 3000 cliënten) zet zich in om mensen met een psychische kwetsbaarheid te ondersteunen zodat ze kunnen deelnemen aan de samenleving. Vijf leden van de drie regionale cliëntenraden Westelijke Mijnstreek, Parkstad en Maastricht Heuvelland, zijn afgevaardigd in de centrale cliëntenraad.

Hoe kwam je in de cliëntenraad terecht?

“Na crisisopvang, ging ik beschermd wonen in Heerlen. Ik kan goed observeren en dingen verwoorden. Had bijvoorbeeld gezien hoe verschillend ondersteuners op locaties met bewoners omgaan. Vaak heel open en toegankelijk, soms minder vanuit de relatie, vanuit écht aanwezig zijn. Mijn geestelijk verzorger adviseerde me om mijn observaties te delen met een teamleider. Die was zo onder de indruk dat ik gevraagd werd om mijn verhaal te doen tijdens een themabijeenkomst over positieve gezondheid. Ik denk altijd dat ik niet goed genoeg ben, dat er slimmere mensen zijn. Maar ik werd, het was 2021, gevraagd voor het ervaringsdeskundigenteam en de cliëntenraad. En ook meteen voor de centrale cliëntenraad.”

Wat betekent het cliëntenraadswerk voor je?

“Voor mij was het als voormalig ict’er die zwaar in de goot had gelegen, heel bijzonder dat mensen naar me luisterden. En er iets mee doen. Na jaren van herstel van een chronische depressie en jeugdtrauma, doet dat me enorm goed. Er kwam weer meer leven in me. Naast het raadswerk werk ik ook als ervaringsdeskundige, geef ik trainingen en ben ik als hovenier vrijwilliger in het tuinteam van Levanto. Sinds 2022 ben ik uit de zorg en woon ik op mezelf, in een oud mijnwerkershuisje.”

Waar houd je je vooral mee bezig in de raad?

“In de regionale raad Parkstad vooral met het bezoeken van huiskamerbijeenkomsten en locaties, samen met mijn collega-raadslid. Inclusief de woonlocaties en participatielocaties zijn dat er zo’n vijfentwintig. Zo hebben we veel contact met de werkvloer en met de cliënten. Levanto wil écht onderdeel zijn van de gemeenschap. We leggen ons oor te luister, niet alleen bij cliënten, maar ook bij persoonlijke begeleiders, ondersteuners en andere medewerkers. Die vertrouwen ons. We hebben ook veel contact met de ondernemingsraad. Als medewerkers tevreden zijn, is dat ook goed voor cliënten.”

Wat zijn belangrijke thema’s?

“Levanto houdt zich bezig met opvang en ondersteunt haar cliënten om mee te doen in de samenleving, het is dus geen behandelaar. Belangrijk thema is aansluiten bij wat mensen nodig hebben daarvoor. Daarom hebben we ons ook aangesloten bij de door LOC ondersteunde beweging Radicale vernieuwing langdurige ggz. LOC is een prettige, open samenwerkingspartner. Personeel en innovatie staan hoog op de agenda van de centrale cliëntenraad. Hoe kun je mensen voldoende zelfstandigheid en vrijheid geven, zonder dat medewerkers altijd mee moeten. Ook Emotionele Veiligheid en Middelengebruik zijn belangrijke thema’s, omdat ze direct betrekking hebben op cliënten. Verder zijn we afgelopen jaar heel druk geweest met ophaalsessies in het kader van strategische vernieuwing. Wat willen medewerkers en cliënten veranderen, hoe kan het anders? Het bleek dat Levanto goed bezig is.”

“Medezeggenschap is hier geen formaliteit”

Hoe is de relatie met de bestuurder?

“We worden altijd compleet en snel geïnformeerd, zowel op regionaal als centraal niveau. Het maakt niet uit of het gaat om een adviesaanvraag, of instemming of informatie – als wij iets te zeggen hebben wordt er geluisterd. Medezeggenschap is hier geen formaliteit. We worden overal bij betrokken. Ook bij gesprekken met gemeenten, andere ggz-instellingen of met de Nederlandse Zorgautoriteit. Je kunt niet om ons heen. Iedereen kent ons als cliëntenraad.”

Waar maak je je zorgen over?

“Over ons contact met cliënten die extramuraal, dus niet op een locatie verblijven. Het is niet eenvoudig om mensen die thuis hulp en ondersteuning krijgen te bereiken. En met het oog op de privacy kun je niet iedereen gaan mailen om te vragen of ze nog wensen hebben.”

Dit artikel verscheen in de wintereditie van LOC tijdschrift Zorg & Zeggenschap.

Beluister ook de WaardeCast met Frank Spijker

In deze podcast aflevering van de WaardeCast gaat Mieke Hollander, bestuurder LOC Waardevolle zorg, in gesprek met Frank Spijker en Vera Jansweijer, coördinator Radicale vernieuwing over het onderzoek naar de beweging Radicale vernieuwing dat in 2024 afgerond is. Vera was als coördinator betrokken bij het onderzoek. Frank kwam in aanraking met de beweging Radicale vernieuwing via de cliëntenraad van LEVANTOgroep.