Op woensdagavond 20 oktober vond de derde netwerkbijeenkomst in 2021 plaats voor cliëntenraden uit de jeugdzorg. De bijeenkomst werd ook deze keer nog online georganiseerd. Door een enthousiaste groep raadsleden werden er weer ervaringen uit de praktijk gedeeld en tips uitgewisseld. Centraal stond dossiervorming in de jeugdzorg en de ervaringen met het dossier uit de praktijk van cliëntenraden.

Doel bijeenkomsten

We organiseren deze bijeenkomsten om cliëntenraden met elkaar te verbinden en om op de hoogte te blijven van wat er gebeurt in de verschillende regio’s in het land. Het gaat op zo’n moment om informeren, inspireren en het delen van goede voorbeelden met elkaar. Daarnaast heeft LOC een landelijke positie, wat betekent dat we op lokaal en regionaal niveau signalen, voorbeelden en knelpunten willen ophalen. Zodat we cliëntenraden in de landelijke belangenbehartiging zo goed mogelijk kunnen vertegenwoordigen. 

Waarheidsvinding

Er spelen in de dagelijkse praktijk veel vragen over het dossier: wat moet er in staan? Wie mag het inzien? Welke rechten hebben jongeren en ouders afhankelijk van de leeftijd van hun kind als het om het dossier gaat? En wat als er foutieve informatie in staat? Recent verscheen er een publicatie over het dossier in de jeugdhulpverlening waarin deze vragen worden beantwoord.

Tijdens de bijeenkomst gaven deelnemers aan dat het dossier een thema is voor het werk in de cliëntenraad, en specifiek het onderdeel waarheidsvinding. Een deelnemer gaf aan dat het gebrek aan goede waarheidsvinding leidt tot dossiervervuiling. Daarom zou het dossier, met het gezin erbij, gewijzigd of aangevuld moeten worden. Nu gebeurt dat te weinig en komt het voor dat wat er in het dossier wordt gezet, afhankelijk is van een goede of slechte relatie met de jeugdwerker. Een aanwezige merkt op dat de werkwijze van jeugdwerkers geüniformeerd zou moeten worden en dat iedereen toegang moet krijgen tot zijn eigen dossier. Een cliëntenportaal wordt als voorbeeld genoemd.

Ervaren misvattingen over dossiers

Ook werd duidelijk dat er veel misvattingen bestaan over het dossier. Bijvoorbeeld dat het dossier altijd goed weergeeft wie de persoon erachter is. Deelnemers geven aan dat het als prettig wordt ervaren als hulpverleners zich niet vastpinnen aan wat er in het dossier staat. Omdat zij dan onbevooroordeeld het gesprek aangaan en er ruimte is voor je eigen verhaal. Ook ervaren de aanwezigen dat de feiten in een dossier niet per definitie waar zijn, maar vaak een kijk van iemand op jouw situatie. En is het een misvatting dat je de inhoud van het dossier makkelijk in zou kunnen zien of aan zou kunnen passen. Zo zegt een deelnemer: ‘’Ook al vraag je formeel een digitale inzage aan, vaak geeft de instelling het gewoon niet. Soms krijg je enkel een incompleet papieren kopietje’’. Tips om gesprekken voor eigen gebruik op te nemen worden vervolgens uitgewisseld.

Tenslotte bleek dat de vraag ‘’Van wie is het dossier?’’ niet zo makkelijk te beantwoorden is, ook al dacht men over het algemeen dat het eigendom bij degene zou liggen over wie geschreven wordt. Er is echter alleen een ‘houder’, namelijk de hulpverlener. 

Van dossier naar toekomstplan?

Een van de vragen die ter discussie werden gesteld, was of het dossier niet beter ‘toekomstplan’ zou kunnen heten. Er ontspon zich een mooi gesprek en men kwam met verschillende aanvullingen. Zo zou je in het toekomstplan doelen kunnen opschrijven die de betrokkene wil bereiken. Dit gebeurt dan uiteraard sámen met de betrokkene, zodat er in het toekomstplan niet over, maar door hem of haar wordt gesproken. Aan de beschreven doelen kan vervolgens een plan van aanpak worden opgehangen. Een van de deelnemers gaf aan dat ze dit idee meeneemt naar de organisatie om uit te werken.

Meer weten?

• De netwerkbijeenkomsten zijn voor leden van LOC
• Doe mee aan de regiobijeenkomsten specialistische jeugdzorg;
• Neem voor meer informatie contact op met de Vraagbaak van LOC: vraagbaak@loc.nl of (030) 284 32 00.