In mei 2021 heeft LOC Waardevolle zorg een bijeenkomst georganiseerd voor cliëntenraden over het ‘Toekomstscenario kind- en gezinsbescherming’. Dit scenario moet op termijn een structurele oplossing bieden voor de knelpunten in de jeugdbescherming. Tijdens deze bijeenkomst hebben cliëntenraden aangegeven wat zij belangrijk vinden. En of het scenario in hun ogen bijdraagt aan een jeugdbeschermingsketen die effectiever, transparanter en menselijker wordt. En betaalbaar en toegankelijk blijft. De belangrijkste punten die zijn genoemd, hebben we gebundeld in een reactie op de internetconsultatie. Een samenvatting.

Algemeen

De cliëntenraden zijn blij dat er wordt nagedacht over een andere invulling van de jeugdbeschermingsketen. Cliëntenraden geven aan dat de problemen in de jeugdbescherming niet op zichzelf staan en dat structurele oplossingen ook gezocht moeten worden in het bieden van goede preventie en (daarmee samenhangend) innovatie. Zoals een deelnemer zei: “Gewoon hulp verlenen daar waar het nodig is! Niet meer hokjesdenken!”. In het Toekomstscenario is volgens cliëntenraden onvoldoende aandacht voor preventie en innovatie. Cliëntenraden geven aan dat dit essentieel is voor het verbeteren en het effectiever en efficiënter maken van de jeugdhulp en jeugdbescherming.

Rol medezeggenschap

Ook in de jeugdbeschermingsketen spelen cliëntenraden een belangrijke rol bij het stimuleren van jeugdbeschermers en Gecertificeerde Instellingen (GI’s) om kinderen en gezinnen in staat te stellen mee te praten en mee te beslissen over de invulling van de zorg. aandacht voor. En met  aandacht voor de menselijke maat in de jeugdzorg. In het Toekomstscenario zelf wordt de rol en toegevoegde waarde van cliëntenraden en medezeggenschap echter niet benoemd. Cliëntenraden vragen zich daarom af of er bij de totstandkoming stil is gestaan bij deze toegevoegde waarde.

Gebruik ervaringsdeskundigen

De inzet van ervaringsdeskundigheid blijft een belangrijk onderwerp. Ervaringsdeskundigen worden vaak pas in tweede of derde instantie gesprekspartner. Ook in het Toekomstscenario wordt er niet over gesproken. Hulpverlening vormgeven en opzetten vanuit het perspectief van kinderen en gezinnen kent vele vormen. Cliëntenraden zien graag dat het Toekomstscenario hier meer aandacht aan schenkt. Bijvoorbeeld doordat opleidingen en werkplekken voor ervaringsdeskundigen binnen lokale teams worden gestimuleerd. Ervaringsdeskundigheid is essentieel bij het werken aan een effectievere, meer transparante en menselijker jeugdbeschermingsketen.

Bekostigingsproblematiek

In het licht van de enorme budgettekorten die er nu al zijn, vinden cliëntenraden het van belang dat gemeenten structureel voldoende (financiële) middelen krijgen om hun wettelijke taken adequaat uit te kunnen voeren. Zodat kinderen en gezinnen de zorg krijgen die ze nodig hebben. Ook vindt men het zorgelijk dat de rol van de gemeenten zo groot blijft, terwijl ze op dit moment vaak niet kunnen voldoen aan de randvoorwaarden. Welke zorg echt nodig is, komt op de tweede plaats. En daardoor verdwijnt de menselijke maat naar de achtergrond, evenals het vertrouwen in het vakmanschap van de professional.

Feitenonderzoek

Cliëntenraden zouden graag zien dat er in de toekomst een beter onderscheid wordt gemaakt tussen meningen, feiten en visies van betrokken professionals. Een gedwongen maatregel is een zwaar middel dat veel impact heeft op gezinnen. Dossiers kunnen een eigen leven gaan leiden, doordat het perspectief van een professional te lang als waarheid wordt aangenomen. Cliëntenraden pleiten daarom voor een mogelijkheid om het dossier te kunnen wijzigen, en dat er steeds weer (bijvoorbeeld jaarlijks) wordt gecheckt of de informatie die er in staat nog kloppend is. Eventueel door een derde partij, die onafhankelijk naar het dossier kan kijken. Zo wordt transparantie gedurende het hele traject gewaarborgd.

Ten slotte

Cliëntenraden hebben aan LOC gevraagd de krachten van cliëntenraden te bundelen. En zo op landelijk niveau te zorgen dat er echt wat gebeurt. Het is belangrijk dat de suggesties worden opgepakt. Cliëntenraden worden graag betrokken bij de doorontwikkeling van het Toekomstscenario. Vanuit LOC helpen we daar graag aan mee!

Meer weten?

• Lees de volledige reactie op de internetconsultatie hier!
• Heb je nog vragen? Neem gerust contact op met de Vraagbaak van LOC via vraagbaak@loc.nl of 030 284 32 00. Onze adviseurs helpen je graag!