De nieuwe Wet zorg en dwang (Wzd) gaat in op 1 januari 2020. De wet is voor mensen in de ouderenzorg en de gehandicaptenzorg. In deze wet is vrijheid van de mens die zorg nodig heeft het uitgangspunt. De nieuwe wet geldt ook in de thuissituatie. Er zijn nog veel vragen over de nieuwe wet.

Er is heel lang gesproken over de Wet zorg en dwang. De oude wet paste niet goed voor mensen die dementie hebben. En er is steeds meer behoefte om mensen zoveel mogelijk vrijheid te laten houden. Maar er is veel discussie geweest hoe ver je daarin moet gaan. Daar komen allerlei vragen bij. Zoals: welke risico’s zijn aanvaardbaar? Wie is aansprakelijk als er iets misgaat en iemand bijvoorbeeld overlijdt? De eerste versies van de wet startten bij de vraag wanneer je iemand in zijn vrijheid mag beperken. LOC heeft steeds samen met Alzheimer Nederland en de Innovatiekring Dementie aangedrongen op een omkering in de wet. Namelijk: vrijheid is het uitgangspunt en alleen bij uitzondering mag je iemand in zijn vrijheid beperken. Na veel gesprekken met onder andere Tweede Kamerleden is deze omkering er ook gekomen. De Wet zorg en dwang heeft vrijheid als uitgangspunt.

Ingangsdatum wet

Met name artsen en zorgorganisaties maakten zich zorgen over de invoeringsdatum van de Wet zorg en dwang. De gezamenlijke cliëntenorganisaties waaronder LOC hebben gepleit voor een snelle invoering van de wet. We hebben daarbij aangegeven dat het ministerie en de Tweede Kamer over een aantal zaken snel duidelijkheid moeten geven. Zoals welke aandoeningen onder de wet vallen. Maar verder uitstel van de wet heeft weinig zin. De wet maakt een belangrijke draai naar persoonsgerichte zorg. We kunnen nog heel lang praten over alle dilemma’s die de wet oplevert. Tegelijkertijd weten we dat we die alleen in de praktijk kunnen oplossen. En daarom is het noodzakelijk te beginnen. De minister heeft aangegeven de mening van de cliëntenorganisaties te delen. De wet gaat op 1 januari 2020 in.

Thuis

De grootste dilemma’s doen zich voor als iemand thuis woont. Bijvoorbeeld als de wijkverpleegkundige er is en de partner gaat boodschappen doen. De partner is nog niet terug als de wijkverpleegkundige weggaat. Mag de hulpverlener dan de voordeur op slot doen? Tot nu was er geen wet die beperking van vrijheid in de thuissituatie regelde. Alles is dus nieuw. Om te zien hoe de wet thuis werkt is 2020 een proefjaar. Op diverse plaatsen oefenen hulpverleners met de nieuwe wet. Zodat anderen weten wat wel en niet kan. LOC is daar nauw bij betrokken en zal daar ook over berichten via de nieuwsbrief en www.clientenraad.nl.

Aan de slag met de Wzd

• Download de flyer over wat LOC voor cliëntenraden kan betekenen als het gaat om de Wet zorg en dwang.
• LOC publiceerde handreikingen speciaal voor cliëntenraden over hun rol bij de Wet zorg en dwang.
  • De Wet zorg en dwang, nee tenzij…!
  • De Wet zorg en dwang, nee tenzij…! Achtergrondinformatie
• Organiseer een dialoogbijeenkomst over de Wet zorg en dwang bij jullie op locatie. Neem voor meer informatie contact op met de vraagbaak van LOC.
• Bezoek de workshops van LOC over de Wet zorg en dwang op het landelijk congres cliëntenraden.