In de beweging Radicale vernieuwing verpleeghuiszorg is afgelopen zomer een pilot Wet zorg en dwang van start gegaan. Op initiatief van het actieteam Vrijheid en veiligheid voor het levensgeluk van cliënten, gevormd door dertien zorgorganisaties. Doel: de Wet zorg en dwang zo invoeren dat de aandacht primair uitgaat naar het levensgeluk van cliënten.

LOC nam in 2017 initiatief tot deze landelijke beweging Radicale vernieuwing verpleeghuiszorg en ondersteunt de vernieuwers sindsdien.

Voorkomen

Levensgeluk, vrijheid en veiligheid van mensen zijn een groot goed. Zorg met dwang moet je daarom zo veel mogelijk voorkomen. En mocht dat niet lukken, dan is het zaak om zorg die cliënten niet willen te beperken tot een minimum. Door vanuit deze uitgangspunten de zorg van alledag en dus ook de nieuwe wet Zorg en dwang (Wzd) te benaderen, kan de invoering ervan de ambitie van de beweging Radicale vernieuwing verpleeghuiszorg ondersteunen – om doorgaand en overal persoonsgerichte zorg te bieden. Tegelijkertijd zien we dat de Wzd veel verplichtingen met zich meebrengt en bureaucratie veroorzaakt, die niet altijd bijdraagt aan dat doel.

Aanbevelingen

Daarom heeft het actieteam Vrijheid en veiligheid voor het levensgeluk van cliënten een notitie opgesteld met aanbevelingen en uitgebreide gesprekken hierover gevoerd met de directeur langdurige zorg van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Het ministerie heeft de inspectie betrokken. Het resultaat is dat organisaties die deelnemen aan de beweging Radicale vernieuwing verpleeghuiszorg samen in 2020 als pilot met de Wzd aan de slag mogen met de genoemde aanbevelingen als basis. Daarbij hebben ze ook de ruimte gekregen om op een aantal punten af te wijken van de wet, ervan uitgaande dat dit bijdraagt aan het levensgeluk van bewoners/cliënten en leidt tot minder bureaucratie. Gedurende 2020 gaan de betrokken zorgorganisaties leren hoe het werken met deze aanbevelingen uitpakt en dat ook evalueren en onderzoeken – samen met vertegenwoordigers van VWS en de inspectie.

Dertien deelnemers pilot

In totaal nemen nu dertien zorgorganisaties uit de vernieuwingsbeweging aan deze pilot deel. De positieve adviezen van de betrokken cliëntenraden – een voorwaarde om mee te doen – zijn bijna allemaal binnen. De organisaties zijn: Brentano, Carintreggeland, De Leyhoeve, Rafy-Lale-Leystroom, Santé Partners, Sensire, Surplus, Topaz, ‘t Zorghuus, Viattence, Wilgaerden, Woonzorggroep Samen en Zonnehuisgroep Amstelland. Iedere zorgorganisatie gaat in de eigen praktijk met de aanbevelingen aan de slag. Daarnaast is op 10 en 24 juni tijdens bijeenkomsten van het actieteam verkend welke vraagstukken ook gezamenlijk kunnen worden opgepakt, in de vorm van ‘opdrachten’. Die zijn gekoppeld aan concrete onderwerpen die te maken hebben met elementen van de wet waarbij een andere omgang mogelijk kan bijdragen aan meer levensgeluk van cliënten. De opdrachten, hieronder opgesomd, zijn uitgebreider beschreven in de aanbevelingen.

• concrete invulling van ‘de frisse blik’ bij derde verlenging van het stappenplan (niet per se met externen);
• evalueren en monitoren van de effecten;
• of en hoe we ook verpleegkundig specialisten en physician assistents een rol kunnen geven in de Wzd;
• uitzoeken wat we onder insluiting verstaan;
• hoe gaan we om met de Wet zorg en dwang in de thuiszorg;
• welke rapportage is passend?

Van alle betrokken mensen uit de deelnemende zorgorganisatie hebben al 24 aangegeven om zich actief te willen inzetten om de komende tijd in groepjes deze opdrachten uit te werken

Meer weten?

• Tijdens de tweede aflevering van de RVV Late Nightshow op 10 november vertellen vernieuwers van het actieteam vrijheid & veiligheid over de pilot. Bekijk de aflevering terug
• Vorderingen van de pilot zijn te volgen via www.radicalevernieuwing.nl/vrijheid. We zullen daarover zo nu en dan ook verslag doen op clientenraad.nl. Daar zijn ook de aanbevelingen van het actieteam te vinden. 

De beweging ‘Radicale vernieuwing verpleeghuiszorg, van regels naar relaties’ droomt van verpleeghuiszorg waarin mensen het belangrijkst zijn, en niet de regels of protocollen. Het gaat om wat er speelt tussen de mensen die zorg nodig hebben, hun naasten en de mensen die zorg verlenen. Wie zorg nodig heeft, moet binnen zijn eigen mogelijkheden een waardig leven kunnen leiden, met zorg die daarbij past. Naasten die een bijdrage willen leveren, mogen dat en worden daarvoor gewaardeerd. En iedereen die in de zorg werkt moet weer verantwoordelijkheid durven nemen om zo de passie te kunnen ervaren die de reden is geweest om voor dit werk te kiezen.

Deze droom vraagt om een ‘radicale’ vernieuwing van de huidige zorg, die begint bij de wortel en uitgroeit tot een zorgsysteem waarin iedereen tot bloei komt. Het initiatief voor deze beweging komt van LOC Waardevolle zorg, dat nauw samenwerkt met het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Maar de grote verandering komt vanuit bewoners en naasten, van zorgverleners en zorgorganisaties, van instituties en overheid. Want waardevolle zorg is van ons allemaal.