Gelijkwaar­dig samen­werken met familie en naasten, hoe doet Ons Tweede Thuis dat?

Een goede samenwerking en een gelijkwaardige relatie met naasten van de mensen die aan onze zorg zijn toevertrouwd, draagt bij aan waardevolle zorg en waardevol leven. Deze relatie ontstaat niet vanzelf en kan wel wat zorg en aandacht gebruiken. Daarom was dit het thema van het bezoek van het actieteam ‘Gelijkwaardig samenwerken met familie en naasten’, onderdeel van de beweging Radicale vernieuwing, aan deelnemer Ons Tweede Thuis in het najaar 2024.

Radicale vernieuwing en actieteams

De beweging Radicale vernieuwing is een netwerk dat werkt aan zorg en manieren van samenleven waarin mensen het belangrijkst zijn. En niet de regels, protocollen of andere belangen. Het gaat om wat belangrijk is voor de mensen die zorg nodig hebben, hun naasten en de mensen die zorg verlenen. Thuis en in het verpleeghuis, in de ggz, gehandicaptenzorg en jeugdzorg werkt het netwerk aan een beweging van regels naar relaties. Binnen de beweging werken verschillende actieteams aan thema’s die vaak ook voor cliëntenraden interessant en relevant zijn. De beweging Radicale vernieuwing wordt ondersteund door LOC Waardevolle zorg.

Ons Tweede thuis is een van de deelnemers van de beweging Radicale vernieuwing. Tijdens het bezoek deelde Ons Tweede thuis de ervaringen van de cliënten, familieleden en medewerkers in het Project ‘Samenwerken met familie en verwanten op de werkvloer’. En geeft inzicht in de uitkomsten van het wetenschappelijk onderzoek dat Mirjam Wouda op dit moment bij Ons Tweede Thuis doet (de powerpointpresentatie is beschikbaar via radicalevernieuwing@loc.nl). 

Samen leren 

Daarna volgde een gesprek over wat we hierin te doen en misschien ook nog (meer) te leren hebben? Hoe bouw je de relatie met naaste(n) op? Hoe zorg je ervoor dat naasten structureel een positie en rol kunnen hebben die van waarde is in het leven van cliënten? Wat hebben we van elkaar nodig om tot een gelijkwaardige samenwerking te komen? Ook onderzoeken we met elkaar of we interessante overeenkomsten of verschillen zien in het samenwerken met familie en naasten tussen de sectoren gehandicaptenzorg, ouderenzorg en langdurige ggz. 

‘Samen zorg en welzijn organiseren‘

Ingrid Leijen werkt op de locatie Marius Meijboom met bewoners met een ernstig meervoudige beperking aan het project ‘Samen zorg en welzijn organiseren.’ Ons Tweede Thuis werkt samen met Cordaan en Amsta aan dit project. Inzichten die Ons Tweede Thuis hiermee nu al heeft opgedaan: 

• Niet alleen de cliënt centraal, iederéén centraal. 
• Welke taal gebruik je en hoe kom je over? 
• Vragen bij de naaste(n) naar diens welbevinden, draagt bij aan de relatie en dus aan de samenwerking.
  NB: In de GGZ schuurt dit met de financiën, daar moet elk gesprek direct declarabel worden gelinkt aan de cliënt. Maar is een gesprek met naasten over diens welbevinden niet ook in het belang van de cliënt en dus vanuit de bedoeling van de financiering wel uit te leggen? 
• Tijd maken om, binnen de routine, stil te blijven staan. Waardoor er ruimte ontstaat om samen geluk te ervaren in het moment. Dit leidt tot meer vrijheid en autonomie. 
• Vooroordelen kunnen leiden tot onnodige remming. Voorbeeld: Ervan uitgaan dat iemand niet van sporten houdt en dus die persoon niet vragen om voor sportieve activiteiten in actie te komen. 
• Deel wat nodig is/waar behoefte aan is zodat mensen kunnen reageren (met hun talent) voordat het al is uitgedacht en ingericht. 
• Ga samen op weg, de beweging van iets anders willen gaan doen, kan je niet in je eentje maken. 
• Zorg voor continuïteit. 
• Geef de verschillen in alle betrokken mensen de ruimte. Wat kan iemand bijdragen? Geef ruimte aan verschillende rollen, talenten en mate van betrokkenheid. 
• Organiseer momenten van reflectie. Sta stil bij ‘mislukkingen’ en successen. Als je kritisch kan kijken en blijft reflecteren helpen alle stappen je verder. Wat is er al en kan vergroot worden? 
• Niet alles hoeft anders. Zie wat er al is. Misschien mogen sommige dingen vergroot en zichtbaar gemaakt worden. 
• Verbindt de beweging aan het doel, anders wordt het een doel op zich. 

Meer info

Webinar werken aan een gelijkwaardige relatie met naasten

De beweging Radicale vernieuwing organiseert webinars voor (medewerkers van) zorgorganisaties, cliënten, naasten en ervaringsdeskundigen om elkaar te inspireren en samen te leren. Meer dan tachtig mensen deden mee aan de webinar, over werken aan een gelijkwaardige relatie met naasten. Het is een onderwerp dat breed leeft, dus we hebben de webinar opgenomen.

Lees meer over de webinar: Video: Werken aan een gelijkwaardige relatie met naasten – LOC Cliëntenraden