Op woensdag 5 oktober in de Week van de Medezeggenschap gingen we in Kanaal30 in Utrecht aan de slag met samenwerking tussen cliëntenraden en centrale cliëntenraden. Medezeggenschap op verschillende niveau’s binnen een organisatie vraagt veel van de samenwerking. Wat zegt de wet hierover en hoe ga je om met de macht-inhoud-relatie als het gaat om het behartigen van de cliëntbelangen?

Hoe verdeel je verantwoordelijkheden?

Tijdens de tweedelige sessie op woensdag 5 oktober in de Week van de Medezeggenschap merken LOC-adviseurs Klazien Teeuwissen, Hans Jonkman en Xandra van der Kruk-Ras al snel op dat de deelnemers heel graag concrete antwoorden willen: hoe verdeel je ‘macht’ en verantwoordelijkheden over de verschillende lagen van medezeggenschap. En wat is gebruikelijk voor hoe je medezeggenschap organiseert?

De WMCZ 2018 geeft wel het kader, maar de invulling van het kader wordt overgelaten aan de organisatie zelf (samen met de cliënten en hun vertegenwoordigers, zoals de wet dat ook een aantal keer zegt). Voor sommige deelnemers biedt de de wet de ruimte en daarmee een kans om medezeggenschap passend te maken bij de eigen situatie. Andere deelnemers geven aan juist behoefte te hebben aan meer duidelijkheid over de verdeling van de verantwoordelijkheden, hoeveel leden en wie er in de cliëntenraad mogen zitten en wat waar besproken moet worden (lokaal/ centraal) in een raad. 

Visie en definities

Regelmatig was dan ook het antwoord van Xandra en Hans: “Ga het gesprek aan.” Dat gesprek begint met het opstellen van een gezamenlijke visie op medezeggenschap. De tip was ook: bespreek met elkaar wat bedoeld wordt met “lokaal”, “regionaal” en “centraal”. Voor de een is lokaal een fysieke locatie, voor de ander is lokaal verschillende locaties. Het gaat erom dat de medezeggenschap passend is en dat je daar met elkaar het gesprek over hebt (binnen de kaders van de wet).

Na de pauze vroegen we aan de deelnemers waar zij last van hebben bij de uitvoering van de medezeggenschap in of tussen verschillende raden. Daarna bespraken de aanwezigen in tweetallen of zij de ‘last’ van de ander begrepen? Er ontstonden geanimeerde gesprekken en ook herkenning.

Daarna vormden we groepen. Zij kregen de opdracht om oplossingen te vinden voor de genoemde problemen. In de nabespreking koppelde Hans de antwoorden aan de verschillende lagen: macht-inhoud-relatie. Ook hier bleek dat het van belang is om door te vragen wat er bedoeld wordt: een deelnemer gaf aan het begrip “macht” negatief te interpreteren. De uitleg die door Klazien werd gegeven is dat met macht bedoeld wordt: de macht van de medezeggenschap. Oftewel: dat je als cliëntenraad gebruik kunt maken van je rechten. 

Vertrouwen

De oplossingen gingen over hoe je beter kunt samenwerken; elkaar informeren, afspraken maken, naar elkaar luisteren. Maar ook over kennis vergaren, hulp vragen, gebruik maken van de kwaliteiten van de raad. Een groep had boven aan de flap ‘VERTROUWEN’ gezet: Werken aan vertrouwen op basis van afspraken en elkaar daar steeds ook weer bij betrekken.

Werken aan vertrouwen vraagt ook geduld, je plek als medezeggenschap in de organisatie verdienen – opeisen en duidelijkheid krijgen in wie ‘de anderen’ zijn.  En zo kwamen we weer terug bij het begin: ga in gesprek over begrippen, de visie op medezeggenschap en wie en je als cliëntenraad wilt zijn!

Wat zijn jouw ervaringen, tips handvatten over samenwerking met verschillende niveaus in de medezeggenschap? Deel je deze in een reactie onderaan dit bericht?

Meer weten?

• Praat mee over het contact tussen de ccr en lokale raden
• Praktijkvoorbeeld: Zor­gor­ganisatie SDW herijkt medezeg­genschap
• Bekijk de opening van de Week van de Medezeggenschap