Onlangs publiceerden we een interview met Jan van Ginkel, die afscheid nam als vrijwilliger van het LOC regioteam in Zeeland. Helemaal aan de andere kant van het land nam tegelijkertijd Baukje van Hes afscheid als vrijwilliger. Via de cliëntenraad van de Thuiszorg van Zorggroep Oude en Nieuwe Land kwam ze ruim 17 jaar gelden in aanraking met LOC en werd al vrij snel actief voor  LOC. De laatste drie jaar was ze lid van regioteam Groningen/Drenthe en regioteam Friesland.

Tot haar pensioen werkte Baukje op het laboratorium van het waterleidingbedrijf in Friesland. Baukje: “Als je op een laboratorium werkt ben je met cijfers bezig. Je bent naar binnen gericht. Toen ik met pensioen ging wilde ik echt iets heel anders gaan doen. Ik zag het als een kans om me maatschappelijk in te zetten. Er stond een advertentie in de krant van Zorggroep Oude en Nieuwe Land, gevestigd in de Noordoostpolder, voor een cliëntenraadslid voor de thuiszorg. Toen dacht ik: ‘nou, dat is echt iets voor mij!’”

De cliëntenraad volgde scholingen bij LOC en zo maakt Baukje kennis met de organisatie. Al vrij snel werd ze lid van het regioteam Flevoland. Daar organiseerde ze samen met adviseurs van LOC informatieve bijeenkomsten voor cliëntenraden in de regio (Lelystad, Almere, Emmeloord). Ondertussen nam ze als vertegenwoordiger van de Zorggroep Oude en Nieuwe Land, waar zorginkoop haar aandachtsgebied was, zitting in de Raad van Advies van Achmea. Toen LOC een werkgroep Zorginkoop in het leven riep, werd Baukje daarvoor gevraagd. Als zorgkantoren een bijeenkomst organiseerden over zorginkoop, dan nam Baukje daaraan deel namens LOC. Baukje: “Als je eenmaal bij LOC bekend was en zij hadden een klus waarvan zij dachten, of waarvan ik dacht: ‘hé dat is interessant’, dan deed ik dat.

Zo heeft ze ook vanuit LOC instellingen onderzocht voor Gastvrijheid met Sterren, een initiatief van onder andere LOC Waardevolle zorg. Daarvoor bezocht ze instellingen en interviewde bewoners, bestuurder en de kok.

Gastvrijheidszorg met Sterren is een waarderingssysteem voor de kwaliteit van de gastvrijheid bij zorginstellingen in Nederland. Zorginstellingen werden gewaardeerd op gastvrijheid, eten, drinken en ambiance en kregen een vermelding in een soort ‘Michelingids’.

De laatste drie jaar zette Baukje zich in voor de regioteams Groningen/Drenthe en Friesland. Maar Baukje is klaar met het reizen voor de bijeenkomsten. Haar bezigheden concentreren zich nu rondom haar woonplaats Steenwijk. Want daar gaat het vrijwilligerswerk nog gewoon door. Baukje: “Als je met pensioen bent, heb je de mogelijkheid om allerlei dingen te doen die je interessant vindt en die jezelf verrijken. Zo ben ik nog penningmeester voor de Humanistische Uitvaartbegeleiding, voor het Ouderen Netwerk PvdA en voor het Filosofisch Café Steenwijkerland.”

“Wat ben ik blij dat ik hierbij hoor!”

Ervaring als vrijwilliger voor LOC

“Er was altijd veel ondersteuning en waardering vanuit LOC. Ik vind LOC een hele vriendelijke en warme organisatie. Bij voorbeeld bij de kerstborrel, waar ik ieder jaar naar toe ging. Dan dacht ik altijd: Oh, wat ben ik blij dat ik hierbij hoor!

Ik heb er altijd veel van geleerd. Vrijwilliger zijn bij LOC was een verrijking van mijn kennis, ik heb er heel veel aan gehad. Het werkt twee kanten op. Vrijwilligerswerk is niet alleen fijn voor de ander, maar ook voor jezelf.”

Complex gebeuren

“Ik heb het LOC altijd gezien als een scholingsorganisatie. Ik was bijvoorbeeld min of meer leek op het gebied van zorginkoop en dan heb je toch wel wat handvaten nodig om het werk bij zo’n raad van advies goed te kunnen doen. Daar zorgde LOC dan altijd voor.

Cliëntenraden hebben behoefte aan kennis. Daarom nodigen we deskundigen bij uit bij de regiobijeenkomsten, zodat je cliëntenraadsleden kunt informeren over ontwikkelingen in de maatschappij op zorggebied. De laatste bijeenkomsten die we met het regioteam hebben georganiseerd gingen over het IZA. Daar moeten cliëntenraden straks wat mee. En je moet wat met allerlei partijen. Het is een heel complex gebeuren. Het is ook nog wel een beetje een vaag gebied, dat zorgakkoord. Maar dat er dingen gaan veranderen in de toekomst in de zorg, dat staat als een paal boven water. En hoe dat dan precies moet, daar is volgens mij nog heel veel in uit te zoeken.

Als je in het regioteam zit, moet je nieuwe ontwikkelingen op zorggebied goed bijhouden om de cliëntenraadsleden ervan op de hoogte te kunnen brengen. Je moet weten welke thema’s er spelen en wie je kunt vragen om er iets over te vertellen. We hebben op een gegeven moment ook iemand van het ministerie uitgenodigd, die over de nieuwe ontwikkelingen kon vertellen. Daar moet je als cliëntenraad van afweten, zodat je als het nodig is de zorgorganisaties op de hoogte kunt stellen.”

Voor alle bewoners

Baukje had zelf geen familielid in een zorginstelling toen ze actief werd in de cliëntenraad. Vaak hebben cliëntenraadsleden dat wel. Dat zijn twee heel verschillende uitgangspunten. Want zonder directe zorglink hoef je niet eerst verder dan je familielid te kijken om het gehele plaatje te kunnen zien. Baukje: “Ja, dat kan soms lastig zijn. Dan moeten ze plotsteling allerlei rapporten en financiële verslagen lezen, wat ze niet van plan waren. Maar er zijn ook mensen die in een cliëntenraad zitten en echt op onderzoek gaan naar hoe iets nu precies zit. En ik heb een man meegemaakt die in de cliëntenraad kwam vanwege een familielid, maar later muziek ging maken voor alle bewoners en hele goede dingen deed voor iedereen. Dat is eigenlijk de bedoeling, dat je er niet alleen zit voor je familielid. LOC draagt met hun cursussen en scholing ook bij aan de brede blik van cliëntenraadsleden. Want je zit daar niet alleen voor je moeder, maar voor alle bewoners.”

Relatie met de bestuurder

“Je kunt als cliëntenraad van alles aandragen, maar uiteindelijk beslist de bestuurder hoe het gaat. Je moet niet bang zijn en het op durven nemen tegen de bestuurder als het nodig is. Dat is makkelijker als je genoeg kennis in huis hebt. Daar heeft LOC met hun bijeenkomsten en adviseurs een belangrijke rol in, want cliëntenraden moeten zorgen dat ze genoeg van de materie weten om de juiste vragen te stellen en een gelijkwaardig gesprek te kunnen voeren met de bestuurder.

En de bestuurder heeft ook een belangrijke rol. Want als die goed nadenkt, weet de bestuurder dat die gebaat is bij een goede cliëntenraad en goede relatie met de raad.

Ach, je doet je best als cliëntenraad. En soms moet je ook accepteren dat je best niet goed genoeg is. Je kunt ook niet alles voor elkaar krijgen.”

Meer info

Vind jij het leuk om te organiseren en wil je ook jezelf verrijken als vrijwilliger? Neem contact met Klazien Teeuwissen, coördinator regionale netwerken LOC: k.teeuwissen@loc.nl.

Ben je nieuw in de cliëntenraad? De cursus Welkom in de cliëntenraad (online) helpt je met inwerken in de wereld van de cliëntenraad. De eerstvolgende cursus is op 3 mei 2024.

De eerstvolgende regionale netwerkbijeenkomsten zijn op 11 april 2024 (cliëntenraden Overijssel en Flevoland) en 30 april 2024 (cliëntenraden Zeeland). Houd de wekelijkse nieuwsbrief of de agenda in de gaten voor bijeenkomsten in andere regio’s.