De eisen die het ministerie van VWS aan de jaarverantwoording van zorginstellingen stelt, lijkt een wereld die ver van ons ‘burgers’ af staat. Het gaat over regels, financiën, accountantsrapporten en codes. Een complexe wereld, waar tegelijkertijd cliëntenraden adviesrecht op hebben. Dus is het goed om de werelden dichter bij elkaar te brengen. De LOC Expertpool Zorg & Geld ging daar afgelopen jaar mee mee aan de slag. In een drieluik nemen we jullie mee in de successen die de Expertpool daarin heeft behaald.

Deel 1: Rekenregels en de kunst van eenvoud

Zorginstellingen moeten ieder jaar hun financiële beleid verantwoorden aan het zorgkantoor en de maatschappij (via DigiMV). Dit doen zij met behulp van de jaarverantwoording, een groot Excel-computer-bestand waarin allerlei gegevens staan. 

Dit bestand is echter zo complex dat je een specialist moet zijn om er iets van te begrijpen. Voor cliëntenraden is deze ‘verantwoording’ dus niet bruikbaar om te kijken hoe de zorginstelling het doet. Terwijl met een paar simpele gegevens heel goed zichtbaar is hoe de zorginstelling er financieel voor staat. Deze gegevens zijn de liquiditeit en de solvabiliteit. Twee simpel te berekenen getallen, maar die in de complexe jaarverantwoording niet terug te zien waren. 

De liquiditeit laat zien of de organisatie op korte termijn aan haar financiële verplichtingen kan voldoen.
De solvabiliteit laat zien of de zorgorganisatie op lange termijn aan haar verplichtingen kan voldoen.

Één oogopslag

Dit was aanleiding voor de LOC Expertpool Zorg&Geld om met het ministerie van VWS contact te zoeken. Door de belangenbehartiging van LOC in Den Haag waren we commissies op het spoor gekomen die over de jaarverantwoording overleggen. Na veel mailtjes en een paar bezoeken aan de commissies gingen de verschillende belanghebbenden binnen VWS akkoord en werd onze wens ingewilligd. Vanaf nu kunnen cliëntenraden in één oogopslag zien hoe de zorginstelling er op de korte en lange termijn financieel voor staat. 

Het is een mooi voorbeeld hoe de abstracte wereld van de landelijke financiën van de zorg toch ineens open stond voor vernieuwing vanuit LOC. En eindeloze cijferreeksen terug werden gebracht tot twee eenvoudige getallen die nuttig zijn om te weten voor cliëntenraden hoe de zorgorganisatie ervoor staat. 

De LOC Expertpool Zorg & Geld ondersteunt cliëntenraden bij het begrijpelijk maken van de cijfers in de jaarrekening. Ook biedt de pool ondersteuning bij het formuleren van goede vragen aan bestuurders. De Expertpool doet dit met gedegen kennis over jaarrekeningen en het verhaal áchter de cijfers. Met een ruime ervaring in de bestuurlijke context. Zo ondersteunt de Expertpool cliëntenraden om het adviesrecht op de jaarrekening goed in te vullen. Leden van de Expertpool hebben een financieel-juridische achtergrond en staan cliëntenraden graag ter zijde.

Meer weten?

• Lees verder over het adviesrecht op de jaarrekening
• Ter ondersteuning van cliëntenraden maakte LOC de volgende handreikingen:
  •  Adviseren over begroting en jaar­rekening
  •  Hulp bij lezen van begroting en jaar­rekening
• Kun je als cliëntenraad hulp gebruiken bij de advisering over de jaarrekening? Wil je verdieping vinden in je advisering over thema’s in de jaarrekening? Of wil je eerst eens verder kennismaken met het aanbod en leden van de Expertpool? Neem dan contact op met vraagbaak@loc.nl of 030-284 32 00 om in contact te komen met leden van de LOC-Expertpool Zorg & Geld.