Met een hoofdlijnenakkoord ouderenzorg wil het kabinet bereiken dat ouderen zorg krijgen die zij nodig hebben. En daarmee ook tekorten aan personeel en geld zo goed mogelijk oplossen. LOC is gevraagd mee te denken. Maar is kritisch, omdat we alleen door de zorg écht anders te organiseren bereiken dat ieder mens de juiste ondersteuning krijgt.

Beluister artikel

In het regeerakkoord is de ouderenzorg een belangrijk thema. De regeringspartijen willen een aantal problemen in de ouderenzorg oplossen. Uitgangspunt daarbij is dat ouderen goede zorg krijgen. Om dat te bereiken wil het kabinet de verschillende zorgwetten op termijn beter op elkaar afstemmen en goedkoper maken. Ook is nodig dat het werken in de zorg aantrekkelijker wordt. Waarbij de tijd die zorgmedewerkers aan administratie moeten besteden halveert. Procedures rond indicatiestelling moeten eenvoudiger worden. Techniek krijgt een grotere plaats in de ouderenzorg (zie ook pagina 41 over AI en Waardevolle zorg). Er moeten meer woningen voor ouderen komen en het kabinet wil de terugkeer van verzorgingshuizen onderzoeken. En het mag allemaal niet te veel kosten.

Hoofdlijnenakkoord

Om deze vraagstukken op te lossen wil het kabinet een hoofdlijnenakkoord ouderenzorg sluiten. Dat is een akkoord waar landelijke partijen in de zorg hun handtekening onder zetten. Het zijn afspraken over de toekomst van de ouderenzorg. In het regeerakkoord staat het als volgt: “De grootste arbeidstekorten worden verwacht in de ouderenzorg. Daarnaast liggen er veel financiële uitdagingen. Het kabinet zal het voortouw nemen tot een hoofdlijnenakkoord voor de ouderenzorg waarin de onbeheersbare arbeidsmarkttekorten worden afgewend en de ouderenzorg daarmee ook financieel houdbaar wordt.”

Totstandkoming

Het kabinet heeft haast met het afronden van het hoofdlijnenakkoord. In eerste instantie is aan een aantal landelijke organisaties gevraagd aan te geven welke maatregelen mogelijk zijn om kosten te besparen. Die vraag is ook aan LOC gesteld. LOC heeft aangegeven niet aan platte bezuinigingen mee te werken. We moeten vooral een duidelijke visie hebben waar we met de ouderenzorg naartoe willen. En daar hoort dan ook een financiële paragraaf bij. Ook andere landelijke organisaties hebben aangegeven onder deze voorwaarden niet mee te willen doen. Uiteindelijk is er vervolgens wel een inhoudelijk gesprek gekomen over de toekomst van de ouderenzorg. Ook LOC heeft hier een rol in gespeeld.

Betrek cliëntenraden meer bij de uitvoering van het hoofdlijnenakkoord

Samenhang

Het hoofdlijnenakkoord staat niet op zichzelf. De zorg is veel breder dan de ouderenzorg. In de gesprekken met de landelijke partijen is de samenhang een onderwerp. Zo is het de bedoeling dat het programma Wonen, Ondersteuning en Zorg voor Ouderen (WOZO) en het hoofdlijnenakkoord samengevoegd worden. Er vindt afstemming plaats tussen het hoofdlijnenakkoord en het Integraal Zorgakkoord (IZA).

Rol LOC

LOC is kritisch op het hoofdlijnenakkoord ouderenzorg. We hebben al jaren allerlei landelijke programma’s die proberen de kosten te beheersen en de instroom in de zorg te beperken. Steeds zien we dat deze programma’s nauwelijks effect hebben. En waar het wel lukt om de instroom te beperken, zijn mensen er de dupe van – omdat ze geen zorg meer krijgen. Daarom heeft LOC gepleit voor het écht anders organiseren van de zorg. In 2024 hebben we met cliëntenraden, ouderen en andere belangstellenden een plan gemaakt voor de toekomst van de ouderenzorg. Met als titel: ‘Geef nu rust en ruimte om te werken aan de ouderenzorg van morgen’. Daarin geven we aan hoe je lokale gemeenschappen zodanig op maat kunt versterken dat zij op hun eigen manier meer zelf kunnen en willen doen. Zonder blauwdruk en zonder landelijke eisen. Daarmee komen er menskracht en geld vrij voor de zware zorg en ondersteuning op maat. Ook heeft LOC ervoor gepleit cliëntenraden meer te betrekken bij de uitvoering van het hoofdlijnenakkoord.

Vervolg

De planning is dat in het voorjaar het hoofdlijnenakkoordouderenzorg gereed is. Het tijdpad is erg krap. Via de digitale nieuwsbrieven en de LOC-platformen zal LOC iedereen op de hoogte houden: www.loc.nl/nieuwsbrief.

Lees meer

Petitie en advies: Geef nu rust en ruimte voor de ouderenzorg van morgen! – LOC Cliëntenraden