Samen met cliëntenorganisaties, beroepsorganisaties en brancheverenigingen, vroeg LOC Waardevolle zorg afgelopen najaar om het proces rondom (her)indicaties voor de Wet langdurige zorg makkelijker te maken. Een aanzienlijk deel van mensen die een Wlz-indicatie nodig hebben en hun naasten lopen nu tegen problemen aan. Er moet een mentor, curator of gevolmachtigde zijn voor de Wlz-aanvraag. In de praktijk heeft dit tot gevolg dat naasten van mensen die (ter zake) wilsonbekwaam zijn, naar de rechter moeten om ook als mentor aangesteld te worden, puur om een handtekening te kunnen zetten onder de Wlz-aanvraag. Met een brief aan de Vaste Kamercommissie VWS verzochten we de wet op dit punt aan te passen. Tot nu toe heeft de minister nog geen gehoor gegeven aan deze oproep. We vinden het zeer onwenselijk dat dit probleem blijft bestaan. Opnieuw hebben wij, samen met de andere partijen, een brief gestuurd om mogelijk te maken dat een familielid namens een cliënt een (her) indicatie aan kan vragen.

Aanvraag indicatie langdurige zorg

Het verkrijgen van een (her)indicatie voor langdurige zorg moet voor cliënten en hun naasten een transparant, soepel en toegankelijk proces zijn. Dat is het nu voor een aanzienlijk deel van de cliënten en hun naasten niet, zo laten ook deze twee voorbeelden uit de praktijk zien:

Piet (40) woont al jaren bij een organisatie in de gehandicaptenzorg. Bij de zorgplanbesprekingen vertegenwoordigen zijn ouders de belangen van Piet en stemmen zo de inhoud van de zorg af. Samen constateren zij dat zijn zorgvraag is veranderd, onder andere meer overname in de ADL-zorg. Het huidige zorgprofiel is hiervoor niet toereikend. Daarom wordt in afstemming met zijn familie een nieuwe Wlz-aanvraag gedaan die door hen ondertekend wordt omdat Piet wilsonbekwaam ter zake is. Het CIZ wijst deze aanvraag af omdat de ouder die tekent geen mentor is. De ouders van Piet zijn nu genoodzaakt om naar de rechter te gaan om officieel als mentor benoemd te worden. Enkel en alleen voor de handtekening onder de herindicatie.

De casemanager dementie wil een zzp 5 aanvragen voor een mevrouw met dementie (77 jaar) in een particuliere woonvorm. De casemanager neemt het formulier met de aanvraag door met de familie en mevrouw zelf. Mevrouw tekent en de casemanager stuurt het formulier digitaal op naar het CIZ. En dan twijfelt het CIZ of mevrouw weet waarvoor ze tekent. En dus krijgt de casemanager de aanvraag retour met het verzoek: “vraag de mentor van deze mevrouw om dit formulier te ondertekenen. Want we twijfelen of mevrouw weet waarvoor ze heeft getekend op basis van de lage mmse score en jouw beschrijving van de conditie van mevrouw”. De familie is verontwaardigd dat ze hiervoor naar de rechter moeten gaan en begrijpt niet waarom ze mentorschap moeten aanvragen.

Aanpassing Wet langdurige zorg

Samen met andere cliëntenorganisaties, beroepsorganisaties en brancheverenigingen, vragen we om de volgende aanpassing van de wet: dat wanneer de (meerderjarige) cliënt wilsonbekwaam ter zake is bij een Wlz-aanvraag, vertegenwoordigd kan worden door een persoon uit de kring van familieleden die in de Wgbo (en de Wzd) staat benoemd. Vaak zijn familieleden al jaren betrokken bij de zorgverlening en blijven dat ook na de Wlz-indicatie. Deze familieleden kennen hun kind, ouder, broer of zus al jaren. Daarnaast vertegenwoordigen zij de belangen van hun naaste bij gesprekken met bijvoorbeeld de huisarts, specialisten en andere betrokken professionals. Ook zijn zij betrokken geweest bij eerdere aanvragen van zorg en ondersteuning bij bijvoorbeeld gemeenten (Wmo 2015 en de Jeugdwet) en zorgverzekeraars (Zvw). Het moet dan niet nodig zijn om door de rechter voor de vorm als mentor benoemd te worden.

Je kunt de volledige brief aan de Vaste Kamercommissie hier lezen. De brief is ondertekend door Alzheimer Nederland, KansPlus, LOC Waardevolle Zorg, Sien, EMB Nederland, Verenso, NVAVG, V&VN, NVO, NIP, ActiZ, VGN en Zorgthuisnl.

Meer weten

• Download de volledige brief aan de leden van de vaste kamercommissie van VWS (najaar 2021)
• Download de nieuwe oproep aan de leden van de vaste kamercommissie van VWS (maart 2022)