LOC Waardevolle zorg gaat akkoord met het ‘kompas Samenwerken aan kwaliteit van bestaan. Thuis, in de wijk en in het verpleeghuis’, zoals dat op 7 maart is vastgesteld door de kerngroep Smaakmakers en vervolgens met een positief advies aan de bij LOC aangesloten cliëntenraden is voorgelegd. Van de cliëntenraden die reageerden, heeft 85 % (80) ingestemd met het Kompas, 13 % (12) heeft zich onthouden van stemming en 2 % (2) heeft tegen gestemd. Het kompas is vervolgens op vrijdag 24 maart mede namens LOC ingediend bij het Zorginstituut.

Proces achterbanraadpleging

Parallel aan de formele raadpleging heeft LOC twee digitale bijeenkomsten georganiseerd om toelichting te geven en vragen te beantwoorden. Vervolgens hebben cliëntenraden schriftelijk kunnen aangeven of zij akkoord zijn met het kompas. We zijn verheugd dat zoveel cliëntenraden ondanks de korte reactietermijn hebben gereageerd. Een aantal cliëntenraden heeft aangegeven niet te kunnen reageren op zo korte termijn. Voor 7 van de 12 onthoudingen is dat de hoofdreden.

Betrokkenheid cliëntenraden bij ontwikkelagenda

Bij de uitvraag of cliëntenraden akkoord gaan hebben wij een toelichting gevraagd. Veel cliëntenraden hebben daar gehoor aan gegeven. LOC heeft alle reacties meegegeven aan voorzitter Lea Bouwmeester. We hebben laten weten het belangrijk te vinden dat de reacties en geuite zorgen van de cliëntenraden onderdeel gaan uitmaken van de ontwikkelagenda en de verdere communicatie over het kompas. Uiteraard zullen we als LOC daar ook zelf onze bijdrage aan leveren.

Steun van een brede coalitie

Het nieuwe kompas Samen werken aan kwaliteit van bestaan is door een brede groep partijen ingediend bij het Zorginstituut. Het nieuwe kompas biedt ruimte voor een andere manier van kijken naar kwaliteit van bestaan en de rol van ondersteuning en zorg daarin. Het legt meer nadruk op het voorkomen van een grotere zorgvraag, door te kijken wat mensen zelf en samen kunnen en hoe de zorg daarop kan aansluiten. Zodat regie meer bij mensen zelf ligt, wat bijdraagt aan hun kwaliteit van bestaan. En zodat de beschikbare professionele zorg en ondersteuning zo goed mogelijk kan worden ingezet.

Indiening bij het Zorginstituut
Het kompas is formeel ingediend bij het Zorginstituut Nederland namens ActiZ, ANBO, BPSW, KBO-PCOB, Koepel Gepensioneerden, LOC Waardevolle zorg, MantelzorgNL, Nederlands Instituut van Psychologen, NOOM, SPOT en ZorgThuisnl.

De tekst van het kompas kun je hier lezen

Ingangsdatum nieuw kompas

Het heeft de voorkeur van de partijen om de bestaande kaders in één keer over te laten gaan in het kompas, passend bij het generieke karakter. Partijen gebruiken 2023 om te ontdekken hoe bestaande kaders zich verhouden tot het kompas en wat nodig is voor een soepele overgang, zodat het gehele nieuwe kompas ingaat per 1 januari 2024. Dit is bij indiening voorgelegd aan het Zorginstituut.

Waarom een kompas?

Het kompas geeft inzicht in wat mensen met een ondersteuningsvraag van de zorg mogen verwachten en wat we voor elkaar kunnen betekenen: de persoon met de vraag, de mantelzorger(s), het sociale netwerk en de professionals, als een team om mensen met een hulpvraag heen. Het biedt houvast voor al deze betrokkenen om met elkaar in gesprek te gaan over wat passend is. En om te blijven leren en ontwikkelen om samen te werken aan passende zorg als onderdeel van kwaliteit van leven. 

Op dit moment bestaan er verschillende kaders waarin beschreven staat wat goede zorg is voor bijvoorbeeld de verpleeghuiszorg en de wijkverpleging. Het generiek kompas sluit aan bij verschillende fases waarin mensen hulp, zorg, ondersteuning of behandeling ontvangen. Dat kan zijn van het moment dat er ondersteuning thuis nodig is tot aan een zware zorg- en behandelvraag in een verpleeghuis, en alle variaties daartussen in.

Voor wie is dit kompas bedoeld?
Het kompas is bedoeld voor mensen die in hun dagelijkse leven in toenemende mate intensieve of complexe behoefte hebben aan ondersteuning, zorg of behandeling. Het gaat hierbij over mensen van alle leeftijden, maar in de praktijk gaat het voor het grootste deel om ouderen. Daarom spreken we in het kompas over ouderen met ondersteuningsvragen. De hulp die geboden wordt kan zowel thuis of op een zorglocatie plaatsvinden, in groepsverband of individueel worden gegeven. En dat kan gedaan worden door professionals of informele zorgverleners, al dan niet met behulp van technologie.

Een open gesprek en een brede blik

Kwaliteit van bestaan is een continu proces. Daar hoort geen vast kader bij, maar vanwege het dynamische proces een kompas. Er is een beweging op hoofdlijnen gevormd: aansluiten bij het leven dat mensen leiden en daarop aanvullen met zorg als het nodig is. Daar is een open gesprek voor nodig met oog voor de omgeving. We willen van focus op organisatie naar organiseren in een netwerk om mensen heen; van personeelsnorm naar passende deskundigheidsmix; van vooral fysieke zorg, naar bredere inzet van technologie; en van focus op individuele cliënt naar ook de brede maatschappelijke focus, met daarbij ook aandacht voor mensen op de wachtlijst. Dit vraagt om een aantal uitgangspunten: iemand respecteren voor wie hij of zij is, een open gesprek, samenwerking en ruimte voor professionaliteit. 

Vervolg

Het Kompas ligt nu ter toetsing voor bij Zorginstituut Nederland voor opname in het Register. Bij een positief besluit presenteren de indienende partijen uiterlijk 15 mei de uitwerking van de ontwikkelagenda. Deze bestaat uit het concreet maken de nieuwe werkwijze aan de hand van thema’s die in het kompas staan zoals: het open gesprek, brede blik op welbevinden, leren en ontwikkelen met alle betrokkenen. Per thema gaan de indieners onder meer na wat al bestaande kennis is, wat er nog ontbreekt, wat de behoefte is van het veld en wat past bij het kompas. Op 1 oktober stellen de indienende partijen de nieuwe werkwijze en meetinstrumenten vast. Zoals in de voorgaande alinea staat is de gewenste ingangsdatum van het kompas 1 januari 2024. 

Als indienende partij van het kompas besluit LOC mee over de uitwerking van de ontwikkelagenda. LOC zal daar steeds de aangesloten cliëntenraden en de vernieuwingsbeweging bij betrekken.

Meer weten?

• Download hier het Generiek kompas Samen werken aan kwaliteit van bestaan
• Lees verder hoe van een kwaliteitskader tot een kompas is gekomen
• Lees verder voor een uitgebreide weergave van de inbreng van cliëntenraden en deelnemers uit de vernieuwingsbeweging.
• Lees verder over het proces van de totstandkoming van het kwaliteitskader
• Lees verder over het programma Wonen, Ondersteuning en Zorg voor Ouderen
• Lees de Kamerbrief van minister Helder over doorontwikkeling van het kwaliteitskader.
• Lees het interview “Cliënten en familie echt betrekken” met LOC-coördinator Marthijn Laterveer in tijdschrift Insights van Topaz.
• Meer informatie over de beweging Radicale vernieuwing zorg
• Voor inhoudelijke vragen is onze Vraagbaak van maandag tot en met vrijdag bereikbaar via 030 2843200 of vraagbaak@loc.nl